Bronnen van inspiratie

In het vroegmoderne Europa werd op alle terreinen van cultuur, aan vorstenhoven en universiteiten, in schouwburgen en uitgeverijen, de vernieuwende kracht van de klassieke bronnen gevoeld en verwerkt. Overal verschenen edities van Griekse en Latijnse teksten en werden de 'klassieken' ingezet bij de reflectie op en verwerving van een nationaal bewustzijn en een eigen identiteit. In de Nederlanden heeft de klassieke cultuur mede gediend als stimulans voor verwerking en vormgeving van eigen idealen in een tijd die door oorlogen en godsdiensttwisten bijna gedoemd leek in verwarring en geweld ten onder te gaan. Dit themanummer van De zeventiende eeuw gaat over de manier waarop beeldende kunstenaars, schrijvers en musici in de Republiek zich de klassieken toe-eigenden.    

Inhoud: AGNES SNELLER/JAN BLOEMENDAL, Inleiding op het thema   OLGA VAN MARION, 'Vertaalde klassieken'. Populaire liedjes rond 1600   RUDOLF RASCH, 'Ongeschickte geslachten des gesancx'. Simon Stevin en Joan Albert Ban over de muziektheorie van de oude Grieken   ERIC JAN SLUIJTER, Ovidius' Herscheppingen herschapen. Over de popularisering van mythologische thematiek in beeld en woord   DANIELA HAMMER TUGENDHAT, Alterität und Persistenz. Rembrandt und die antiken Geschichten   JAN BLOEMENDAL, De dramatische moord op de Vader des Vaderlands in 1584. Een held in vier typen toneel in de vroegmoderne Nederlanden   FRAN WILLEM KORSTEN, Geen paniek! Het klassieke als redelijk alternatief in Joost van den Vondels Leeuwendalers uit 1647   AGNES SNELLER, De tragedie Polyxena van Samuel Coster. Over de aemulatio van een klassiek verhaal   Personalias   Summary   Register

'De waarde van de bundel in zijn geheel ligt daarin dat hij zeer duidelijk laat zien dat vroegmoderne kunstenaars op veelvuldige manieren gebruik maakten van hun klassieke voorgangers. Zij werden enerzijds als navolgenswaardige autoriteiten gezien, anderzijds leidden de klassieke bronnen tot kritische dialogen, die decennia later uitmondden in de Querelle des anciens et des modernes.' Tanja Holzhey in: Spiegel der Letteren 50 (2008) 3.

Verder gesignaleerd in: The year's work in modern language studies 69 (2007) 2009.