De manier waarop Nederlanders en Indonesiërs tussen 1917 en 1949 tot de keuze kwamen voor een federatieve staatsvorm voor Indonesië is het centrale thema van dit boek. Uitgangspunt daarbij was de vraag wat er nu waar is van het in de historiografie telkens terugkerende verhaal dat federatievorming een vorm van Nederlandse verdeel-en-heerspolitiek was. In zeven hoofdstukken, chronologisch geordend, wordt het pleidooi voor een federatieve staatkundige constructie voor Indonesië gevolgd, evenals de uiteenlopende betekenissen die daar in de loop der tijd door verschillende Nederlandse en Indonesische politici aan werden gegeven. Het stereotiepe verhaal krijg door deze historische reconstructie steeds meer dimensies en wordt uiteindelijk weerlegd. Misplaatst paternalisme, eerder dan imperialisme, was de dominante lijn van de Nederlanders; federalisme onder Indonesiërs betekende niet zozeer het buigen voor Nederlandse verdeel-en-heerspolitiek, maar was een dragend bestanddeel van het doelgerichte streven naar onafhankelijkheid waarover onder Indonesische politici consensus bestond. Op 29 april 2021 werd een webinar over het boek georganiseerd, zie link.
'[...] Een zeer interessant boek om te lezen en een mooie reconstructie van de poging om van Indonesië een federale staat te maken.' - Peter Sanches in Dreamz World juni 2021
'[...] Tjalling Bouma ontleedt in dit boek, zijn proefschrift, de Nederlandse dn Indonesische overwegingen om voor een federatie te pleiten – dit gebeurde al vanaf 1918. Dat doet hij secuur en gebaseerd op vele Nederlandse en Indonesische bronnen, en het is glashelder (maar weinig zwierig) opgeschreven. ' - Fenneke Sysling in Geschiedenis Magazine april/mei 2021
'[...] Bouma legde met zijn dissertatie een belangrijk stuk Nederlandse en Indonesische geschiedenis open.' Ds. Ko Hekman in Gezamelijk Zondagsblad 30 mei 2021, p. 9
'[...] Dit proefschrift zet deze gecompliceerde geschiedenis tot in detail uiteen, en corrigeert vele misvattingen in eerdere publicaties over de ondergesneeuwde rol van de federale politici. Het boek voldoet aan alle wetenschappelijke eisen, zoals noten, een literatuuroverzicht, register, biografieën, samenvattingen en conclusies. Inhoud en opzet maken het een publicatie voor specialisten.'- Dr. Harry Poeze in NBD|Biblion 31 maart 2021
'[...] De waarde van Naar een federaal Indonesie is dat Bouma voor het eerst systematisch onderzoekt waar het idee van een federale staat vandaan komt en hoe zich dat vooral in de periode 1945–1949 ontwikkelde. [...] Het boek van Bouma doorbreekt geijkte zwart-witbeelden door te laten zien hoe onder Indonesiërs in de federale gebieden unverfroren Republikeinen opereerden, zoals de Menadonees Ratulangi, en dat de buitengewesten politiek een gemengd karakter vertoonden. [...] Bouma's boek levert een waardevolle bijdrage aan een beter begrip van deze periode, maar waarschijnlijk en hopelijk niet de laatste.' - Claartje Bunnik in Indies Tijdschrift - 1, p. 20-21
Ook vermeld in: Indische Letteren 2020-4