Middeleeuwse woontorens in Nederland

In Nederland hebben misschien wel 3000 kastelen gestaan. Een kleine duizend daarvan waren zogenaamde woontorens. Van al die kastelen zijn er enkele honderden over, van de woontorens maar een handjevol. Volgens de gangbare theorieën zijn dit verdedigbare torens waarin gewoond kan worden. Naar de torens die gebouwd zijn in de periode 1200-1550 heeft Taco Hermans jarenlang onderzoek gedaan. Op basis van eigen bouwhistorisch onderzoek van nog bestaande gebouwen en analyse van bronnen laat hij in dit proefschrift zien hoe de torens eruit zagen, wanneer ze zijn gebouwd en door wie en wat hun primaire functie was. Het eerste deel van deze studie bevat een synthese van de onderzoeksresultaten en biedt nieuw inzicht in het verschijnsel 'woontoren'. Het tweede deel is een catalogus die objectbeschrijvingen en bouwhistorische analyses bevat van torens die zeker solitaire torens waren én torens die vermoedelijk tot deze categorie kunnen worden gerekend. Het gaat in totaal om 155 beschrijvingen. Er is ook een sterk ingekorte versie van dit proefschrift beschikbaar waarin 50 woontorens worden beschreven die nog (gedeeltelijk) overeind staan of waarvan resten zichtbaar zijn: Woontorens in Nederland.

Genomineerd voor de Itahakaprijs 2016.    

'Hermans's effort to make a synthesis on the subject of tower houses is to be applauded. It means a break with the existing practice of researching individual buildings, which does not lead to the understanding of the larger picture. He has tried to draw general and more specific conclusions by comparing the existing data, but was hindered by two different factors. First, the underlying data for this study is incomplete due to the fact that a lot of information on the buidlings has disappeared over time and not all buildings have been studied (yet) in the same profound way. [...] Second, Hermans's narrow definition of the thower house excludes a vast amount of buildings that might have a significant relation to this building type and are now left out of the analysis of the genesis, functioning, and morphology of the tower house. Still, this dissertation gives a good base for future investigations by giving an overview of the most important structures of this building type.' Birgit Dukers in: The Medieval Low Countries 4 (2017), p. 279-283.

Gesignaleerd in: Tijdschrift van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed 8 (2016) 2, p. 34.