Universitaire vormingsidealen

Universiteiten hebben tot taak studenten te vormen. Dat doen zij al eeuwen en daarover is iedereen het eens. De problemen beginnen echter wanneer de vraag wordt gesteld wat 'vorming' inhoudt. De Wet op het Hoger Onderwijs van 1876 bepaalde dat studenten moesten worden gevormd tot zelfstandige beoefening van de wetenschap. Al snel werden klachten geuit ten aanzien van de hiermee onvermijdelijk samenhangende specialisatie en vakkenscheiding. Ook werd zorgelijk gekeken naar de steeds maar groeiende aantallen studenten. Moesten dat allemaal onderzoekers worden? Kortom, zodra het begrip 'vorming' werd gedefinieerd, braken nieuwe discussies uit. In deze bundel wordt een aantal debatten nader bekeken. De bijdragen bieden een historische benadering van een actueel thema.    

Inhoud: Verantwoording   PETER JAN KNEGTMANS, Inleiding: universiteit en samenleving   HERMAN DE LIAGRE BÖHL, Vormingsidealen van professoren tijdens het Interbellum   DAVID BANEKE, Toegepaste natuurwetenschap aan de universiteit – contradictie of noodzaak?   HENRI A. KROP, Laat de universiteit meer dan een vakschool zijn. Het pleidooi voor de Centrale Interfaculteit   LEEN DORSMAN, Studium Generale: een mislukte doorbraak (1945-1960)   JOZEF VOS, 'Een faculteit is toch geen leraren-fabriek!' De MO-opleiding voor leraren en de universitaire vorming   J.A. VAN KEMENADE, Achtergronden van de Open Universiteit   PETER BAGGEN, De wereld veranderen: universiteit en overheidsbeleid in Nederland, 1960-2000   Over de auteurs   Register

'Deze eerste publicatie van de serie Universiteit en Samenleving is een zeer nuttige inleiding op het genoemde thema. De rol van de universiteit in de hedendaagse Nederlandse samenleving is net als de samenleving zelf aan een continue verandering onderhevig.' J.M. de Bruyn in: Recensiebank historischhuis.nl juni 2006

'Ondanks dat het boekje lijdt onder een gebrek aan coherentie (kenmerk van vele bundels), is het zeker lezenswaardig en zet het aan tot nadenken over hedendaagse ontwikkelingen in het universitaire landschap.' Jan Masschelein in: Pedagogiek 28 (2008) 1

'De bijdrage van Jozef Vos vind ik er wat dat betreft uitspringen. Methodisch verschil zijn aanpak van de andere stukken, waardoor hij als het ware een hefboom creëert om de gevoerde debatten open te breken. Waar de overige auteurs uitgaan van het debat waarin de universitaire vormingsidealen ter sprake komen, vertrekt Vos van een praktijk die daar ver vanaf lijkt te staan, namelijk de lerarenopleiding die deels aan aparte instituten, deels aan de universiteiten ondergebracht was.' Joseph Wachelder in: Gewina 29 (2006) 3

'Belangrijker is dat het geheel meer is dan de som van de delen en prikkelt tot samenwerking en nader onderzoek. En dat doet de bundel.' Bert Theunissen in: webrecensie bij BMGN 124 (2009) 1

'Een mooi teken van het volwassen worden van de universiteitsgeschiedenis als academische discipline is de serie 'Universiteit en samenleving' die door Leen Dorsman (Universiteit Utrecht) en Peter Jan Knegtmans (Universiteit van Amsterdam) is opgezet. [...] Elk deel telt wel artikelen die klinken als een klok en een ware aanwinst zijn voor de literatuur.' Klaas van Berkel in: Tijdschrift voor Geschiedenis 121 (2008).