Het Gaesdonckse-traktatenhandschrift

Rond 1550 werd in het Arnhemse klooster Sint-Agnes op de Beek een handschrift vervaardigd met zo'n vijftig mystieke teksten. Tot 1939 bevond het zich in het Collegium Augustinianum te Gaesdonck. In 1944 is het bij een brand in Münster verloren gegaan. Gelukkig had Titus Brandsma er in de jaren twintig foto's van laten maken. Het handschrift bevat onder andere de vijf Gaesdonckse traktaten, excerpten en brieven van Ruusbroec, Eckhart, Suso, Tauler en Gerlach Peters en een lange tekst die bekend staat als Des geestes bouwe. In de inleiding op de diplomatische teksteditie wordt aandacht besteed aan het Gaesdonckse klooster en zijn bibliotheek, de herkomst van het handschrift, de taal van de handen en de paleografische aspecten daarvan. Op basis van de overgeleverde foto's is een codicologische beschrijving samengesteld. In een bijlage wordt aandacht besteed aan een Rijmbijbelfragment van Jacob van Maerlant.    

'Deel IX in de prestigieuze reeks Middeleeuwse Verzamelhandschriften is wel heel bijzonder.' In: Geschiedenis Magazine (2006) 7, p. 58

'Nieuwe editie van het middeleeuwse handschrift met mystieke teksten van schrijvers als Ruusbroec en Eckhart. In de inleiding informatie over onder andere de herkomst van het handschrift, de taal en de paleografische aspecten.' In: Reformatorisch Dagblad 15-2-2006, p. 14

'Het gaat om een handschrift dat in het derde kwart van de zestiende eeuw ontstaan is in het Agnietenklooster in Arnhem, een van de centra van waaruit een herleving van Nederlandse, Vlaamse en Rijnlandse mystiek werd vormgegeven en bevorderd. [...] De transcriptie is goed verzorgd, en gaat vergezeld van notities over de opbouw en de genese van het handschrift, de functie van de voorkomende onderstrepingen, de datering en de herkomst, de taal, de door Brandsma's secretaresse aangebrachte correcties - allemaal nuttige notities van technische aard.' Paul Begheyn in: Streven 73 (2006) 8, p. 763-764

'Op een paar kleine puntjes na, is de uitgave van het handschrift zeer verzorgd en zijn de inleidingen en paleografische/codicologische commentaren helder geschreven. Door de uitgave van het Gaesdonckse-traktatenhandschrift is een verloren codex weer voor een breed publiek van belangstellenden toegankelijk geworden.' Pascal Bertrand in: Madoc 20 (2006) 3

'The edition itself is a delight for the eye. The font is nice; the headings are well marked off in bold; the initials imitate their real size. [...] The paleographic footnotes are discreet and the illustrations abundant. The edition is also a delight for the mind, as most texts are of a high spiritual level.' G. de Baere in: Bulletin codicologique (2006) 2

'De grote verdienste van de inleiding is dat het handschrift nauwkeurig is beschreven en dat het op basis van de beschikbare gegevens is "thuisgebracht" bij de regularissen in Arnhem. Enkele onnauwkeurigheden ten spijt [...] biedt dit resultaat nieuwe perpektieven.' José van Aelst in: Trajecta 15 (2006) 4.