Kroniek

Voor de geschiedschrijving van Holland tot het midden van de veertiende eeuw zijn de historische bronnen van het klooster Egmond van groot belang, met name de Annalen (tot 1205, alleen voor gebruik binnen het klooster), het Chronicon Egmundanum (een met de Annalen nauw verwante tekst voor een breder publiek) en de Kroniek van Willem Procurator (tot 1332). Marijke Gumbert heeft deze laatste bron opnieuw uitgegeven met een Nederlandse vertaling en een inleiding. Willem Procurator, geboren rond 1295, ging naar school in Spaarnwoude, was kapelaan bij de Heren van Brederode en werd na een ernstige ziekte en wonderbaarlijke genezing, tot zijn eigen verbazing en vreugde, in het klooster Egmond opgenomen. Daar werkte hij aan zijn Kroniek, die met het jaar 1168 begint. Het eerste deel volgt de tekst van de Annalen en wordt daarom door historici als minder interessant beschouwd dan het vervolg, waarin de Procurator zijn eigen tijd beschrijft. Ten onrechte, laat Marijke Gumbert zien. Willem Procurator heeft de tekst uit de Annalen gelardeerd met informatie uit andere bronnen, de volgorde van bepaalde berichten gewijzigd en de gegevens die hij aantrof, van eigen kleuren voorzien. Uit het stroeve proza duikt een man op die zijn persoonlijke ideeën, zijn voorkeuren en zijn kritiek niet kon verbergen. Dit verleent de Kroniek een extra dimensie.