Holland is onlosmakelijk verweven met haar havens, als centra van scheepvaart, handel en migratie. Maar havens zijn niet onveranderlijk: er worden nieuwe havens aangelegd en oude vervallen, worden uitgebreid of herbestemd. Veel oude havenomgevingen hebben zich in de loop van de tijd ontwikkeld van werkplek en overslagplaats, naar recreatieoord en woonplek. Deze verandering brengt in herinnering dat het mensen zijn die voortdurend het karakter en de activiteit van de haven vormgeven. Dit themanummer neemt het belang van het menselijk gebruik van de haven tot uitgangspunt, en probeert vanuit die invalshoek nieuw licht te werpen op de lange en veranderlijke geschiedenis van de Hollandse haven. Daarbij zullen de oude havenomgevingen - gebieden die als haven zijn ingericht tot grofweg 1950 - van Hollandse steden centraal staan.
Inhoud: REDACTIONEEL, Veelzijdige havens MANON VAN DER HEIJDEN, De gezinseconomie in Hollandse havensteden 1580-1800 JOOST SCHOKKENBROEK, Havens: plaatsen van herinnering of vinexlocaties van de toekomst? KIM ZWEERINK, Hollandse havens. Verspreidingspatroon en ruimtelijke transformatie, 13de-20ste eeuw PEPIJN BRANDON, Wie raapt de spaanders? Onrust aan de Amsterdamse admiraliteitswerf in 'rustige jaren' HUGO LANDHEER, Een maandceelhouder en zijn klanten. De Amsterdamse logementhouder Hendrik Klaver JAC J. BAART, Rotterdam 1940-1945. Rampspoed, ertskonvooien en profijtelijke projecten PAUL VAN DE LAAR, Shock cities. Liverpool, Marseille en Rotterdam en de beeldvorming van de 19de-eeuwse havenstad Tijdingen: MARTINE VAN LEEUWEN, De HAVENsafari: een nieuwe kennismaking tussen haven en stad Beeldessay: REMCO VAN DIEPEN, Noord-Holland en de Zuiderzeewerken. Uit de fotoalbums van Karel Albert Bazlen Column: BENNO VAN TILBURG, Batavialand Topstuk: GIJS ROMMELSE, Een notitieboekje uit een Brielse beerput Recensies Noten Over de auteurs Uitsmijter: MINTE KAMPHUIS, Haring
'De haven is, zo blijkt uit dit themanummer, een interessant onderwerp waar veel over te zeggen valt.' Henk den Heijer in: Tijdschrift voor Zeegeschiedenis 33 (2014) 1, p. 125-126
'[...] een mooi historisch overzicht over het ontstaan en groei van onze havens. Met talrijke illustraties.' A. Meeusen voor: NBD Biblion 04-06-2014
'Geografen zullen niet bij elke bijdrage op het puntje van hun stoel zitten. [...] Maar er staan ook interessante bijdragen in over bijvoorbeeld de beeldvorming van havensteden in de literatuur.' Ben de Pater in: Geografie (maart 2014), p. 44.