In rustig Amstelveen - of, zo u wilt, Zwartewaal, Volendam of Oegstgeest - lijkt de wereld soms mijlen ver weg. Maar schijn bedriegt: gemoedelijk Holland heeft zich nooit achter de dijken teruggetrokken, maar altijd midden in de wereld gestaan. Dit themanummer gaat over de manier waarop de wereld in de afgelopen eeuwen invloed heeft gehad op Holland, en omgekeerd hoe Holland op de wereld invloed had. Het probeert inzicht te geven in de wijze waarop Holland zich heeft ontwikkeld, juist in relatie tot de wereld.
Inhoud: Redactioneel, Werelds worden WILLEM FRIJHOFF, Schaalgrootten. Hoe een biograaf de global turn neemt KAREL DAVIDS, Van Leiden naar de wereld. Een microgeschiedenis van de global turn in de Nederlandse geschiedschrijving JEROEN DUINDAM, Vergelijking als maatstaf ENNE KOOPS, 'Zuid-Ontario herinnert mij op slag aan Drenthe'. De religieuze identiteit van Nederlandse landverhuizers in Noord-Amerika FENNEKE SYSLING, Ogen van ver. Antropometrie in de koloniën en de polder PETER SIJNKE, Hits uit Holland. Hollandse popmuziek rond 1970 in internationaal perspectief SANDRA SMETS, Het turbulente leven van Lotte Stam-Beese. Een Pools-Duitse architect in Nederland ANNE-KATRIN EBERT, Van 'vélocipèdeeren' naar fietsen. De fiets als vehikel voor de constructie van een Nederlandse identiteit SANNE MUURLING, Een schatkamer in Europa. Koffie, thee en porselein in de Hollandse materiële cultuur EWALD VANVUGT, Nationale catechismus in de 21ste eeuw. Nederland in de wereld en hoe dit tegenwoordig wordt herinnerd TIM TOORNVLIET, Inburgeren in anderhalf uur. Waarom de televisie van Holland houdt Tijdingen: Holland en China Hollanders in de wereld: Ervaringen van Nederlandse historici in het buitenland Column: PAUL VAN DE LAAR, De wereld zonder Dutch values Recensies Over de auteurs
‘Een historisch tijdschrift dat ingaat tegen de tijdgeest. Dat is aardig, want Nederlandse historici hebben nogal gewillig meegedaan aan de recente, politiek geïnspireerde canonmanie. De redactie van het kwartaalblad Holland verzorgt in het zojuist verschenen themanummer […] geen zoveelste opfriscursus gezamenlijk erfgoed. Nee, het belicht op een oorspronkelijke manier de historische wisselwerking tussen westelijk Nederland en de wereld daarbuiten. Daarbij loopt de redactie niet in een andere val: een vertoog over “VOC-mentaliteit” door de eeuwen heen. Ze maakt juist onderscheid tussen “mondiale” en “imperiale” geschiedschrijving. […] Het trefzeker geïllustreerde nummer biedt heel verschillende voorbeelden van internationale uitwisseling.’ Dirk Vlasblom in: NRC/Wetenschap19-11-2011, p. 11
'Een van de bijdragen die nader besproken moeten worden, is het artikel van Sanne Muurling [“Een schatkamer in Europa”]. Dit artikel toont bij uitstek iets wat aansluit bij de doelstellingen van het themanummer: het laat zien dat bepaalde goederen en elementen die tegenwoordig niet meer zijn weg te denken uit de Hollandse cultuur, hun eigenlijke oorsprong in het buitenland vinden. […] Een ander artikel dat speciale vermelding verdient, is de bijdrage van Ewald Vanvugt. Hij grijpt de vieringen van Vier Eeuwen VOC (2002) en 100 jaar Nederlandse verovering van Bali (2006) aan om ook voor de minder positieve kanten van het Hollandse koloniale verleden aandacht op te eisen. Hij stelt daarbij terecht dat de vaak gewelddadige aard van het Europese optreden overzee vergeten lijkt te zijn. […] Het verdient lof dat de auteur in dit artikel slechts de negatieve aspecten durft te belichten, zonder de gebruikelijke afweging met de positieve kanten, en dit maakt het artikel zowel sterk als verfrissend. De toon waarop hij dit doet, is echter wat al te cynisch […]. De brede context waarin dit themanummer is geschreven, maakt dat er ruimte is voor onderwerpen van uiteenlopende aard, die een zeer veelzijdig beeld geven van alle facetten van de Hollandse geschiedenis en cultuur. Het nadeel daarvan is echter dat de artikelen een echte samenhang ontberen.’ Cécile de Morrée op: www.historischhuis.nl/recensies 31-01-2012
‘In de elf bijdragen is gestreefd om “te laten zien dat lokale geschiedenis groter is dan de regio of plaats waarin deze geschiedenis zich afspeelt”; “dat het lokale en wereldwijde verbonden kunnen worden.” […] Bij “Hits uit Holland”, maar ook bij het artikel “Van ‘vélocipèdeeren’ naar fietsen”, kun je je wel afvragen of dit nu typisch Hollandse of Nederlandse ontwikkelingen zijn. Dit bewijst dat al te strenge grenzen geen eer doen aan de geschiedenis; de redactie is geslaagd in de opzet.’ Leon Mijderwijk op: www.historiën.nl, 09-12-2011
‘Ook in de geschiedschrijving kijken historici steeds vaker over de landsgrenzen heen. Twee tijdschriften bekrachtigden deze trend onlangs met een themanummer […]. Holland biedt een gevarieerde selectie, van theorie tot case-study en van slavernij tot fietscultuur. […] Globalisering blijkt niet iets van gisteren, maar een fenomeen met een lange voorgeschiedenis. Het historische perspectief van deze themanummers draagt zo bij aan een beter begrip van onze plaat in de wereld.’ Peter van Dam in: Geschiedenis Magazine 47 (2012) 6, p. 59
‘Een en ander pas in de idee van een mondiale geschiedschrijving, waarbij men wil aantonen dat lokale of regionale geschiedenis “altijd groter is dan de regio of plaats waarin deze geschiedenis zich afspeelt”. De vooraanstaande historici Willem Frijhoff, Karel Davids en Jeroen Duindam werken dit concept verder uit in vrij gespecialiseerde artikelen, maar er is in deze bundel ook plaats voor lichtere bijdragen.’ Pieter Coupé in: ‘Het buienland & wij’, Ons Erfdeel 55 (2012) 4, p. 188-190.