Op reis met memoria

De afschildering van de levensweg als pelgrimsreis is een oud en geliefd literair thema. Een invloedrijke uitwerking van dit onderwerp biedt de Pèlerinage de Vie humaine van de veertiende-eeuwse monnik Guillaume de Digulleville. De hoofdpersoon onderneemt een pelgrimstocht naar het nieuw Jerusalem, dat hij in een droomvisioen gezien heeft. Onderweg ontmoet hij helpers en belagers, verleiders en obstakels. De levendige visuele beschrijvingen van deze vaak bizarre personages en voorvallen maken de reis tot een kleurrijk en afwisselend geheel. Deze presentatievorm kan bedoeld zijn om een diepe en daardoor beklijvende indruk op de lezers of de toehoorders te maken. Een goed gestoffeerd geheugen helpt immers om de eigen levensreis tot een goed einde te brengen. De bijdragen in Op reis met Memoria belichten aspecten van de Pèlerinage, de vertalingen en bewerkingen ervan, en verwante middeleeuwse teksten over spirituele en mentale pelgrimages.    

Inhoud: PETER DE WILDE, Op reis met Memoria: inleidende beschouwingen   FABIENNE POMEL, De sherpa en de slinger. Allegorische uitbeeldingen van het geheugen in de twee versies van Pèlerinage de Vie humaine   INGRID BIESHEUVEL, Middelnederlandse pelgrimages, hoe ver en waarheen? Een verkenning   ANNELIES VAN GIJSEN, Levende beelden? Pelgrims op de planken   FRANK WILLAERT, Pelgrims naar het land van de minne. Mystagogie en memoria bij Hadewijch van Brabant   THOM MERTENS, Den rechten wech te hemelrijke waert. Een Middelnederlandse berijmde bewerking van De tribus dietis van Robert de Sorbon   NINE MIEDEMA, Een geestelijke pelgrim op reis: reisvoorbereiding en reisbenodigdheden. Met een editie van de XX aigenschafft, die ain pilger an ÿm haben sol van Johannes Geiler von Kaysersberg   ROB BROUWER, Pro memorie: Dantes Komedie

'De verbindende factor van de reeks essays is de allegorische pelgrimsreis. [...] De korte en bondige bijdragen [...] vormen een waardevolle aanvulling op het onderzoek naar de werking en de verbeelding op het onderzoek naar de werking en de verbeelding van het geheugen in de late Middeleeuwen. Van praktisch nut zijn de tekstedities van de Sorbons Den rechten wech en xx aigenschaft die ain pilger an ijm haben sol van Johannes Geiler von Kayserberg.' Hanneke van Asperen in: Signum XVII (2005) 2, p. 92-96

 'Voor de niet ingewijde lezer biedt de bundel als eerste kennismaking met deze materie een aantal waardevolle aanknopingspunten.' Rolf de Weijert in: Madoc 19 (2005), p. 236-239

'Hoewel dat nergens expliciet wordt, is de bundel vermoedelijk geschreven voor een publiek met weinig voorkennis inzake de middeleeuwse memoria, maar wel met enig verstand van de Middeleeuwen, middeleeuwse literatuur in het bijzonder. Verwijzingen en terminologie zijn van een niveau dat het boek lastig te begrijpen maakt voor een publiek zonder enige kennis van zaken.' Gerard Bouwmeester in: Nederlandse Letterkunde 12 (2007) 2

'Voilà donc un livre avenant, dont le survol du contenu montre tout l'intérêt. On ne peut que souhaiter qu'il trouve une audience plus large que celle des seuls spécialistes de la littérature en moyen néerlandais, auxquels il s'adresse en première instance.' B. van den Abeele in: Bulletin Codicologique (2008) 1

Verder beschreven in: Queeste 12 (2005), p. 153-157; TNTL 122 (2006), p. 93; Scriptorium 60 (2005) 2, p. 240; Signum XVI (2004) 3, p. 115; IMB, 42:1 42:2 for 2008 (2009).