Twee middeleeuwse beestenboeken

Begin dertiende eeuw vertaalde Pierre de Beauvais de zeer populaire Physiologus, een beschrijving van dieren en stenen voorzien van een christelijke duiding, in het Oudfrans. Op dit Beestenboek baseerde Richard de Fournival iets later zijn Beestenboek van de Liefde. De eerste tekst legt de nadruk op de morele les die uit de gedragingen der dieren getrokken kan worden, de tweede past de eigenschappen van dieren toe op aspecten van de liefde. Als de caladrius een zieke aankijkt, zal hij genezen; als hij zijn blik afwendt, zal de zieke sterven. Bij Pierre is de vogel het zinnebeeld van Christus die zijn blik afwendde van de Joden, bij Richard van de geliefde, die met haar onverschilligheid haar aanbidder doodt. Deze twee (in modern Nederlands vertaalde) bestiaires geven een interessant en amusant beeld van het middeleeuwse geloof en bijgeloof en de verschillende manieren waarop de natuur geïnterpreteerd kon worden.    

'Door deze uitgave, die bovendien wordt opgesierd door veel afbeeldingen van mooie miniaturen, geven de vertalers zicht op de boeiende middeleeuwse wereld van kennis over de natuur, (bij)geloof en liefde.' Lydeke van Beek in: TNTL 122 (2006), p. 94. 'De teksten geven een interessant en amusant beeld van het middeleeuwse geloof en bijgeloof in combinatie met de toenmalige visie van de natuur. De inhoud bezit niet alleen ee historische en literaire waarde maar de teksten zorgen evenzeer voor een aanvulling op iconografisch gebied. Dat ze door deze vertalingen nu ook aangenaam leesbaar zijn, nemen we er graag bij.' Jean Luc Meulemeester in: Kunsttijdschrift Vlaanderen 54 (2005), p. 256. 'Met deze vertaling (inclusief inleiding en handig register van de dieren) kunnen andere onderzoekers weer verder, en dat de vertalingen vragen oproepen, is alleen maar goed.' drs. Christel R. Stolk in: Recensiebank historischhuis.nl, januari 2006; 'Het zal niet alleen zijn diensten bewijzen bij het bestuderen van (Middelnederlandse) bestiaria maar vooral ook als een prettig leesbare uitgave die het lezen en genieten van deze bijzondere teksten vergemakkelijkt.' Hans Westgeest in: Madoc 20 (2006) 3. Verder gesignaleerd in: Trouw 16-7-2006, Titelinformatie NBD Biblion 22-9-2006.