Pieter 't Hoen en De Post van den Neder-Rhijn (1781-1787)

De Post van den Neder-Rhijn (1781-1787), geredigeerd door de patriotse journalist Pieter 't Hoen (1744-1828), is een opvallende verschijning in de geschiedenis van de Nederlandse pers: in de jaren 1780 de voornaamste spreekbuis van de meest krachtige democratische beweging in het vroegmoderne Nederland, na 1800 bijna een eeuw lang vergeten, maar met een verrassende echo in de pers van het verzet gedurende de Tweede Wereldoorlog. P.J.H.M. Theeuwen beschrijft de inhoud en de politieke, pershistorische en intellectuele achtergrond van dit vermaarde patriotse periodiek. De analyse van de 2040 Post-bijdragen biedt een verhelderende kijk op de veelbewogen jaren 1780-1787: de politieke emancipatie van de burgerij, de verspreiding van verlichte democratische ideeën, patriotse partijvorming, de opkomst van burgerbewapening, het streven naar religieuze tolerantie en de groeiende politieke tegenstellingen die uitmondden in een serie democratische revoluties. In deze studie wordt een politiek en maatschappelijk gedachtengoed blootgelegd waarvan de kernvragen omtrent inrichting en reikwijdte van een democratisch staatsbestel, vrijheid van meningsuiting en het recht van een volk op verzet tegen onderdrukking en corruptie, ook nu nog zeer actueel zijn    

'Het is een pil, dat wel. Maar het is meer dan achthonderd bladzijden lang voortreffelijk geschreven, er komt een nog altijd onderschatte periode uit de vaderlandse geschiedenis in tot leven, en het schetst de journalistieke arbeid van een man die in veel opzichten als de godfather van de vrije Nederlandse pers mag gelden. Maar het is zeker ook wat de historicus P.J.H.M. Theeuwen in z'n ondertitel toezegt: "Een bijdrage tot kennis van de Nederlandse geschiedenis in het laatste kwart van de achttiende eeuw.". We weten 't: persgeschiedenis is samenlevingsgeschiedenis. Het gebeurt niet elke dag dat die twee tot een zo ideale symbiose komen als in dit portret van Pieter 't Hoen.' Jan Blokker in: de Volkskrant 5-4-2002

'Voor de geïnteresseerde en volhardende lezer een heerlijk boek vol wetenswaardigheden over deze invloedrijke patriottenkrant, die verscheen van 1781 tot 1787.' Piet Hagen in: De Journalist 5-4-2002

'Wie wegwijs wil raken in alle politieke uitgaven die vanaf de jaren tachtig van de achttiende eeuw verschenen, dient niet alleen over kennis van zaken te beschikken, maar ook over uithoudingsvermogen en boekhoudkundige gaven. Gelukkig is dat alles bij Theeuwen het geval. Geen bron laat hij onvermeld. Daarin schuilt tevens het manco van zijn studie. [...] Voor het overige is het een boeiende studie geworden naar een van de interessantste tijdperken van de Nederlandse geschiedenis: een tijdperk dat helaas de geschiedenisboekjes in gaat als "de pruikentijd".' Rietje van Vliet in: NRC 5-4-2002

'Theeuwen heeft een waardevolle bijdrage aan de persgeschiedenis geleverd; de precisie en uitvoerigheid waarmee hij alles rondom het tijdschrift geboekstaafd heeft, dwingt respect af.' Lotte Jensen in: Literatuur 19 (2002) 6

'Kortom: een goed leesbare, rijk gedocumenteerde, goed ontsloten en diepgravende analyse van een belangwekkend patriots periodiek.' A.H. Huussen jr. in: BMGB 118 (2003) 3.