De Randstad is een vreemde metropool: een losse organisatie van stedelijke agglomeraties zonder duidelijk dominant centrum. Er is veel over de Randstad geschreven, maar vooral door planologen en economen, nauwelijks door historici. De recente discussies over de bestuurbaarheid van Nederland en de bijzondere plaats van de Randstad tonen hoezeer het aan historisch inzicht ontbreekt. De auteurs (historici, demografen, stedenbouwkundigen, economen) van dit themanummer van Holland bieden met hun bijdragen een forum voor het noodzakelijke debat.
Inhoud: SJOERD BIJKER/PAUL VAN DE LAAR/HENK LALOLI/KIM ZWEERINK, Inleiding. De Randstad: van sikkel tot hoefijzer JACO ZUIJDERDUIJN, In hetzelfde schuitje. Collectieve publieke schuld als integrerend fenomeen in laat-middeleeuws Holland REINOUT RUTTE/m.m.v. KIM ZWEERINK, Stadswording in Holland (12de-14de eeuw). Ligging in het landschap en vroege ruimtelijke inrichting van de steden in het westen van Nederland NIKKI BRAND, De Randstad volgens de ranksize rule – acht eeuwen verstedelijking in het westen van Nederland PAUL VAN DE LAAR/KIM ZWEERINK, De Randstad: een vreemde metropool HARM KAAL, Cultuur in de Randstad. De stedelijke overheid en het culturele leven in Amsterdam, Rotterdam en Den Haag, 1900-1940 HAN MEYER, Delta-stedenbouw – een vak apart. Stadsvorming en waterbouw tussen conflict en consensus FRANK VAN OORT/MARTIJN BURGER/ MARK HISSEN/EVERT-JAN VISSER, De ontwikkeling van economische specialisaties en complementariteit in de Randstad in de periode 1963-2004 Epiloog: VINCENT VAN ROSSEM, Het Westen des Lands Tijdingen: CARIN GAEMERS/FEMKE DEEN, 'Historici willen veranderingen meemaken'. Interview Pim Kooij Metamorfose: WILLEM BOON, Het zand van de Waalhaven Over de auteurs
'Dit themanummer Randstad van het Historisch Tijdschrift Holland geeft een historische terugblik op de ontwikkeling van de Randstad en zijn steden in vroeger eeuwen: over het ontstaan van het polderlandschap, de onderlinge publieke schuldnetwerken van steden en de ontwikkeling van stedenbouw en waterbouw. Vincent van Rossem eindigt met een oproep aan de ruimtelijke wetenschappen in Nederland om meer aandacht te besteden aan reflectie en het in kaart brengen van wat afgelopen eeuw precies gebeurd is in het wetsen des lands (Van Rossem: "niet veel goeds natuurlijk").' In: Stedenbouw en Ruimtelijke Ordening 2009/6, p. 70.