Kluchten en blijspelen werden in de zeventiende eeuw opgevoerd na een ernstig toneelspel. Ze waren vooral bedoeld om het publiek te laten lachen. Maar in de humoristische scènes werden ook kritische boodschappen verpakt. Deze gingen bijna altijd over wangedrag in het dagelijks leven: de pronkerige mode, het gesjoemel van advocaten, het hooghartig gedrag van meiden, de kwalijke gevolgen van kwaadsprekerij. Commentaar geven was gevaarlijk. Het publiek kon boos worden of weglopen en de autoriteiten konden een toneelstuk verbieden of een toneelschrijver straffen. Johanna Ferket onderzocht meer dan honderd zeventiende-eeuwse komische toneelstukken uit de Noordelijke en Zuidelijke Nederlanden. Ze laat zien dat de toneelschrijvers verschillende literaire strategieën gebruikten om de publieke opinie te beïnvloeden. Zelfs hoeren en dronkenlappen blijken dan soms de waarheid in pacht te hebben.
‘[…] Uitgebreid beschrijft zij haar onderzoek, waarin twee vragen centraal staan: “1) welke maatschappelijke thema’s bekritiseerden zeventiende-eeuwse auteurs in het komische toneel? 2) Welke literaire strategieën gebruikten [zij] …om hun kritiek op de maatschappij te communiceren?” […] De illustraties hadden nog wel wat uitgebreider mogen zijn, voorbeelden van maatschappijkritiek zijn er overvloedig te vinden in contemporaine schilderstukken. Weinig afbeeldingen in kleur, wel een tweedelige plattegrond van Amsterdam, die niet zo zinvol is bij dit onderzoek. Desondanks kunnen we spreken van een uitmuntende uitgave!’ - Kees de Kievid in Boekenbijlage.nl 30 dec 2022
'[...] Het consciëntieuze, breed opgezette onderzoek van Ferket toont duidelijk aan dat de 17e eeuwse kluchten en blijspelen niet alleen tot vermaak maar zeker ook tot lering vanhun publiek dienden en dat de maatschappijkritiek in dit genre dus een veel belangrijkere rol speelde dan tot nu toe werd aangenomen. [...] Een beijzonder compliment verdient ten slotte het heldere taalgebruik dat deze gedegen studie ook voor de niet literatuurwetenschappelijk geschoolde lezer zonder meer toegankelijk maakt en de lectuur van dit werk tot een waar genoegen maakt.' - Marinus A. van den Broek in Neerlandia 2022-3
'[...] Kluchten uit de 17de eeuw en ontdekte dat de maatschappijkritiek er een belangrijkere rol in speelde dan literatuurhistorici lang hebben gedacht. Kluchtschrijvers gebruikten, zo laat ze zien, hun personages om een waarschijnlijk breed gedragen kritische visie op een maatschappelijk onderwerp te ventileren. Ferket onderzocht ook het publiek en de (zelf)censuur. [...] Dit boek biedt naast een belangrijke cultuurhistorische analyse, ook een kostelijke bloemlezing uit veel kluchten, en is een bouwsteen voor de geschiedenis van de satire.' - Henk Slechte in Geschiedenis Magazine nr. 4 - 2022, p. 49
'[...] Met behulp van een indrukwekkend arsenaal aan geschiedkundige documentatie brengt Ferket het realiteitsgehalte van de uitspraken in kaart: herkenbaarheid zou aan het opiniërende effect hebben bijgedragen en uitsluiten dat het louter toepassing van een literair topos betreft. Hierdoor bevat het boek, naast vele fragmenten uit bekende en onbekende komische toneelstukken, talloze historische wetenswaardigheden over uiteenlopende zaken [...]. In haar huidige vorm is Ferkets studie een herleving van dit verouderde paradigma, waarin de opiniërende, didactische of emanciperende ‘functie’ van literatuur centraal stond. [...]' - Femke Kramer in TNTL 138 (2022) 1
'[...] Ferket bestudeert de functie van humor als maatschappijkritiek in de Republiek. Blijkt dat steeds dezelfde onderwerpen terugkeren: kritiek op pronkerige mode, op advocaten als geldwolven, over liefde, over kwaadsprekerij enzovoort. Ferket onderzoekt niet alleen de onderwerpen, maar ook de technieken. [...] Wat het boek voor Vlaanderen interessant maakt, is dat de auteur geregeld dwarsverbanden legt met de Zuidelijke Nederlanden.'- ChristusRex.be januari 2022