Decorum

Terwijl wij de term 'decorum' vooral interpreteren als 'uiterlijke waardigheid', stond het begrip in de renaissancistische literatuurtheorie voor een natuurlijke, waarschijnlijke uitbeelding. Geslacht, leeftijd en maatschappelijke positie waren bepalend voor de wijze waarop een karakter werd gerepresenteerd. Maar het begrip 'decorum' behelsde in de toenmalige poëtica ook de gepastheid die vereist was voor het vinden van de stof, de ordening en stilistische aankleding van een tekst. In Decorum geeft Jeroen Jansen, vanuit de klassieke traditie, een overzicht van de wijde en veelomvattende functie van deze belangrijke literaire kwaliteit in de Europese letterkunde van de zestiende en zeventiende eeuw. Als opstapje gebruikt hij het benadrukken van de belerende functie van literatuur door veel Nederlandse auteurs. Centraal staat de vraag of er in de zeventiende eeuw sprake was van een (door sommigen veronderstelde) verschuiving in het decorum: vroege auteurs (onder andere Bredero) zouden hun stijl met name op de inhoud afgestemd hebben, bij latere (Fransclassicistische) auteurs zou een gerichtheid op het publiek maatgevend zijn geworden. Jansen laat zien dat het in feite steeds om een inschatting ging: de auteur beoordeelde zichzelf, zijn woorden, het publiek en de omstandigheden om een gepaste, waarschijnlijke, overtuigende en breed geaccepteerde tekst te kunnen produceren.