In vreemde grond geworteld

In 1848 werd door zeven jonge Engelse schilders en schrijvers de 'Pre-Raphaelite Brotherhood' opgericht.  Zij wilden zich gezamenlijk inzetten voor de vernieuwing van de kunsten. Aan het einde van de negentiende eeuw groeide het prerafaëlitisme uit tot een brede culturele beweging. Met de term 'prerafaëlitisme' werd niet langer alleen het werk van de leden van de broederschap aangeduid, maar ook andere Engelse literatuur, beeldende en toegepaste kunst uit de periode 1848-1900. Dit amalgaam van Engelse literatuur en kunst heeft in Nederland een grote impact gehad. Deze studie biedt een chronologisch overzicht van de receptie van het prerafaëlitisme in Nederland en vijf casestudies over de receptie-activiteiten van de schrijvers Frederik van Eeden, Edward B. Koster en P.C. Boutens en de kunstenaars Jan Toorop en Antoon Derkinderen. Aan de hand daarvan wordt duidelijk hoe het prerafaëlitisme tijdens het fin de siècle in Nederlandse grond geworteld raakte.    

'Van Buul legt helder uit wat de Prerafaëlieten wilden en hoe hun stroming uitgroeide van een klein clubje bevriende kunstenaars dat vooral naar artistieke vernieuwing streefde [...] tot een veel bredere, sociale beweging [...] Die verbreding vormt overigens wel een probleem bij het bepalen van wat Prerafaëlitisme inhoudt, want naar mate er in de loop der jaren steeds meer onder deze noemer ging vallen, werd het ideeëngoed erachter steeds diffuser. [...] Gelukkig beschrijft Van Buul dit duidelijk en overzichtelijk om daarna aan de hand van vele overtuigende voorbeelden heel mooi te demonstreren hoe al die verschillende aspecten in Nederland werden verwerkt, zowel in artistiek opzicht als in bredere, maatschappelijke zin.' Jan Jaap Heij in: Satire, themanummer van De negentiende eeuw 39 (2015) 1, p. 94

'Met In vreemde grond geworteld heeft Anne van Buul een voortreffelijk boekwerk afgeleverd, een doorwrochte studie van een rijk thema dat in Nederland echter niet zomaar voor de hand lag. Men kende uiteraard de vertalingen van gedichten van Rossetti, en bepaalde, zelfs nog vrij recente, selecties uit zijn poëtisch werk hebben de draagkracht van deze dichter aangetoond. Van Buul kadert die interesse, legt uit waar ze vandaan komt, wie de eerste geïnteresseerden waren en vooral: hoe het technisch en cultuurhistorisch mogelijk was dat prerafaëlitische componenten hun plaats verwierven in het Nederlandse kunst- en letterenwereldje. Dit is een stevige studie, zonder uitschuivers, gevat in een fraai geschreven en al even fraai uitgegeven boek, een must voor al wie in het fin de siècle is geïnteresseerd.' Stefan van den Bossche in: Passage. Tijdschrift voor Europese literatuur en cultuur 2 (2014) 1, p. 83-85

'Een boek om naar uit te kijken.' Aankondiging door Sander Bink op: rond1900.nl, 19-01-2014

Verder gesignaleerd op: www.tntl.nl/boekbeoordelingen 09-07-2014.