Tot verbeteringe van de neeringe deser Stede

In de Zeevang ten noorden van Amsterdam vormden zich in de late Middeleeuwen enkele agrarische dorpen rondom Edam als stedelijke kern. De bewoners van dit veengebied legden zich vooral toe op de zuivelproductie. Geleidelijk voltrok zich, in Edam althans, een sociaal-economische transformatie naar een samenleving waarin de geur van koeien en mest steeds meer het veld ruimde voor de bedrijvigheid van scheepvaart en ambachtelijke nijverheidsbedrijven. In de dorpen werd de kleinschalige melkveehouderij juist steeds belangrijker. Dit proces wordt gereconstrueerd met behulp van bewaard gebleven belastingkohieren (1462-1569). Het boek begint met de vroegste bewoningsgeschiedenis van de Zeevang onder het financiële juk van de Ambachtsheren van Waterland en de Zeevang, de Persijns. Het eindigt met de Opstand, toen de samenleving zich losmaakte uit oude middeleeuwse structuren. De sociaal-economische ontwikkelingen worden geplaatst in een breed maatschappelijk kader, met aandacht voor de beroeps- en woonsituatie van gewone burgers voor wie het niet eenvoudig was om het hoofd boven water te houden.