Soest, Hees en De Birkt

Deze geschiedenis van Soest begint bij de Germaanse oorsprong van de naam Soest en de vondst van artefacten en grafheuvels die doen vermoeden dat Soest reeds lang bestond toen Karel de Grote in 777 het Eemland aan de Utrechtse bisschop schonk. Diverse aspecten van de geschiedenis van Soest komen aan de orde: de sinds het jaar 1000 bestaande 21 hoeven met hun ontginningen, de turfwinning in het Soesterveen en het Hezerveen, de gerechtsheren en hun rechtspraak, de schutterij (die al vóór 1357 bestond), het kerkelijk leven met de broederschappen en de kloosters Mariënhove en Mariënburg en tenslotte Opstand en Reformatie. Deze studie is gebaseerd op een rijke hoeveelheid niet eerder gepubliceerd bronnenmateriaal. Een deel daarvan is in transcriptie en met vertaling opgenomen in de bijlagen.    

'Het is een genot om in de inzichten van jarenlange studie te delen. Zo krijgen wij een goed beeld van het bestuur, wegen en wateren, het grondbezit en -gebruik, de bevolking, de schuttereij en het kerkelijke leven. Dat betekent interessant vergelijkingsmateriaal waarmee we nieuwe veronderstellingen kunnen bedenken voor Hoogland. [...] Het boek heeft prima registers, die jammer genoeg wel slechts een selectie van namen en begrippen bevatten. De minder belangrijke personen en plaatsen en ook de als bijlagen opgenomen lijkst van schouten en schepenen vindt men er niet in terug. Ook is er geen literatuurlijst, zodat men soms en aantal noten terug moet lezen om de geciteerde publicatie terug te vinden. Dat neemt niet weg dat dit een zorgvuldig geschreven boiek waar veel van te leren is. Aanbevolen!' Gerard Raven in: De Bewaarsman 7, 2001

'Het werk van de gebroeders Hilhorst vormt namelijk een belangrijke bijdrage aan de geschiedschrijving van Eemland en het Sticht, zowel vanwege de enorme hoeveelheid nooit eerder gepubliceerde bronnen die de auteurs hebben gebruikt, als vanwege de rijke schakering aan onderwerpen. Het boek bevat een flink aantal vertalingen en transcripties van de voornaamste bronnen. Goede indices en een voorbeeldig notenapparaat verhogen nog de waarde als naslagwerk.' Han C. Vrielink in: BMGN 117/1 (2002)

'Het is een goede zaak dat dit boek dankzij de steun van diverse fondsen, genootschappen en instellingen is uitgegeven. Daardoor zijn nl. de onderzoeksresultaten van het speurwerk van de gebroeders Hilhorst naar de geschiedenis van het oude cultuurgebied Eemland vastgelegd. Het is een fraai uitgegeven boek geworden. [...] Een massa aan archivalia hebben zij verwerkt in dit boek. De omvang van het feitenmateriaal is indrukwekkend. Het is een echt naslagwerk geworden dat onmisbaar is voor een ieder die zich in het vervolg verdiept in de geschiedenis van (Oost-) Utrecht. [...] Goede indices en een uitstekend notenapparaat verhogen nog de waarde van deze studie als naslagwerk'. Han C. Vrielink: Recensiebank historischhuis.nl, februari 2003