Een piraat die de Middellandse Zee onveilig maakte, een arts die met zijn groezelige anatomische platen de brave burgers tegen zich in het harnas joeg, een braaf meisje dat als zwemster in de roaring twenties mensenmassa's in vervoering bracht ... Wat hebben deze lieden met elkaar te maken? Zij waren allemaal 'Nederlanders', markante en kleurrijke personen die in hun eigen tijd wel bekend waren, maar in meer of mindere mate in vergetelheid zijn geraakt. Ten onrechte, zo blijkt uit dit boek. Niet alleen zijn de levensverhalen van deze mensen opmerkelijk en boeiend, ze bieden ook een verrassend andere kijk op de tijd waarin zij leefden.
Inhoud: JETZE TOUBER, Voorwoord JAN BLOKKER JR., Geen dertien in een dozijn RENÉE NIP, Ludeke Jarges (ca. 1410-1469). Een Groningse weduwe en de broeders en zusters van het Gemene Leven JETZE TOUBER, Willem van Enckenvoirt (1464-1534). Ons-kent-ons aan het pauselijke hof KEES TESZELSZKY, Pieter Cornelisz. Brederode (ca. 1558-1637). Informatiemakelaar in Centraal-Europa CEDRIC REGTOP, Simon de Danser (ca. 1577-ca. 1611). Dansen met de duivel MARJAN BROUWER, Anna Maria van Schurman (1607-1678). Geleerdheid in dienst van de Nadere Reformatie NIENKE VERSCHUUR, Philip Vingboons (1607-1678). De onbekendste Nederlander van de Amsterdamse grachtengordel RINA KNOEFF, Govert Bidloo (1649-1731). Onbemind maakt Onbekend ALICIA SCHRIKKER, Willem Jacob van de Graaff (1737-1804). Goeverneur van de VOC op Ceylon WIBE BALT, Willem Six van Oterleek (1761-1811). Diplomatieke stoelendanser ten tijde van Napoleon WILLEMIEN SCHENKEVELD, Gerrit Bernardus Lalleman (1820-1901). Onderwijzer en bestrijder van kinderarbeid MARIEKE DUBBELBOER, Jan Verkade (1868-1946). Een Hollandse schilder in de Franse avant-garde LEONIEKE VERMEER, Felix Ortt (1866-1959). 'Een van de Wijzen van ons land en onzen tijd' MARJET DERKS, Marie Smit-Vierdag (1905-2005). Sportheldin, de verzuiling voorbij Over de auteurs
'Verruwing van de taal is van alle tijden, blijkt uit een hoofdstuk in [De kaper, de kardinaal en andere markante Nederlanders]. Het hoofdstuk gaat over de in de zeventiende eeuw aan de universiteit van Franeker afgestudeerde Govert Bidloo (1649-1731) en is geschreven door medisch historicus Rina Knoeff. [...] deze anatoom, die vanwege zijn onbehouwen gedrag menig collega tegen zich in het harnas joeg. [...] Bij een brede onderlaag van de maatschappij was hij ongekend populair omdat "gewone" mensen zich veel minder bezighielden met theoretische ideëen over wat wel of niet cultureel en ethische verantwoord zou zijn. Ook hier dringt een parallel met de huidige tijd zich op. Govert Bidloo als Geert Wilders, die grotendeels verantwoordelijk wordt gehouden voor de recente taalverruwing in de politiek, avant la lettre.' Wio Joustra: Leeuwarden Courant 19-03-10
'Dit boek bevat biografische schetsen van dertien Nederlanders uit de afgelopen zes eeuwen [...]. Ooit waren ze beroemd. maar nu worden ze door niemand meer gekend, behalve door beroepshistorici. De kaper, de kardinaal en andere markante Nederlanders is bedoeld om hen weer onder de aandacht te brengen en tevens om het brede publiek, dat zoveel van populaire geschiedschrijving houdt, in contact te brengen met het resultaat van academische geschiedschrijving. Of dat lukt, is zeer de vraag, want de meeste stukken zijn erg doorwrocht en met weinig flair en verbeeldingskracht geschreven.' Nederlands Dagblad 09-04-10
'Niet alleen zijn de levensverhalen van deze mensen opmerkelijk en boeiend, ze bieden ook een verrassend andere kijk op de tijd waarin zij leefden.' Wim Kapteyn in: Kabelkrant 13-03-10
'Het verhaal over het korte leven van Simon de Danser (ca. 1577-ca. 1611), dat Cedric Regtrop ons voorschoteld, leest als een spannend avonturenboek. [...] Regtop lardeert het uiterst boeiende levensverhaal van Simon de Danser met tal van citaten uit contemporaine bronnen [...] Hierdoor krijgt de lezer een goed beeld van hoe er in zijn tijd tegen De Danser werd aangekeken. Het is alleen jammer dat voor wie meer te weten wil komen over die teksten de bronnen alleen in de tekst worden genoemd en niet in een notenapparaat. [...] Waren het vroeger vooral koningen, staatslieden en zeelhelden waaraan biografieën werden gewijd, tegenwoordig verschijnen steeds meer levensbeschrijvingen van min of meer in de vegetelheid geraakte personen. Juist die gewone mensen hebben de geschiedenis gemaakt tot wat die is vandaag de dag. [...] Het is alleen jammer dat nergens in de bundel de keuze voor juist deze dertien levensbeschrijvingen wordt verantwoord.' Ron Brand in: Tijdschrift voor Zeegeschiedenis 29 (2010) 2, p. 77- 79
'Ook al is de bundel als geheel wat onevenwichtig door het amalgaam van sociale contexten en tijdperken waarin de geportretteerden leefden, toch verdient het initiatief hulde vanwege de keuze voor een biografische invalshoek. Het is te hopen dat er enkele volwaardige biografiëen uit dit boek zullen voortkomen. De biografische methode toont ook hier weer haar waarde aan als aanvulling en correctie op het grotere geschiedbeeld.' Binne de Haan in: Geschiedenis Magazine, 45 (2010) 6, p. 57-58.
Verder besproken in: NBD/Biblion 02-07-2011, gesignaleerd in: Kleio 51 (2010) 3, p. 26.