De oudste lijst van leenmannen van de bisschop van Utrecht 1379

Op 7 november 1379 werd Floris van Wevelinchoven geïnstalleerd als bisschop van Utrecht. Dit betekende dat alle leenmannen binnen één jaar en één dag opnieuw hulde en manschap moesten doen. Waarschijnlijk is eind 1380 aan de hand van aantekeningen een lijst van leenmannen samengesteld. Er zijn twee exemplaren van overgeleverd: het ene behoort tot het bisschoppelijk archief in Het Utrechts Archief, en is al eerder uitgegeven, het andere bevindt zich in de Collectie Brands te Nieuw Dordrecht (Drenthe). Op grond van bestudering van beide lijsten is Ben de Keijzer tot de conclusie gekomen, dat het Drentse handschrift een netexemplaar is dat de status quo van het najaar 1379 weergeeft. De Utrechtse lijst, die tot 1393 in gebruik is gebleven, is een afschrift van de Drentse lijst. In zijn boek geeft De Keijzer, na een korte toelichting op de historische achtergronden, een transcriptie van de Drentse lijst.      

'De geregistreerde leenmannen en leengoederen zijn geografisch geordend volgens de ligging van de goederen. Eerst worden de lenen in het Nedersticht opgesomd, waartussen ook lenen in de Betuwe, in het Land van Cuyk, in het Land van Heusden en op de Veluwe voorkomen; daarna volgen de lenen in het Oversticht in achtereenvolgens Salland, Drenthe, Goor en Diepenheim. Tekstvarianten ten opzichte van het utrechtse handschrift en de editie van Muller worden door De Keijzer in voetnoten aangegeven.' Jan Kuys op: Trajecta Portal 17-12-2015

'Klein maar fijn. Zo zou ik deze uitgave van de leenmannenlijst uit 1379 willen typeren.' In: Geschiedenis Magazine 50 (2015) 6, p. 56

Verder gesignaleerd in: Dagblad van het Noorden 20-03-2015, p. 7; Leeuwarder Courant 20-03-2015.