Mijnbouw en arbeidsmarkt in Limburg

Het centrale thema van dit boek is de arbeidsmarkt voor mijnwerkers in de periode 1900-1965. Serge Langeweg beschrijft door welke overwegingen de mijndirecties zich lieten leiden bij de werving, selectie en binding van het personeel aan het bedrijf. Ook laat hij zien welke gevolgen dit beleid had voor de samenstelling van de mijnwerkerspopulatie op korte en langere termijn. Mijnwerkerszonen uit de eigen streek, overige Limburgers, overige Nederlanders en buitenlanders - dat was over het algemeen de volgorde die bij het aantrekken van personeel in acht werd genomen. Bij gedwongen ontslagen was de volgorde precies omgekeerd. Terwijl in onze buurlanden de kolenindustrie afhankelijk was van de massale inzet van Oost- en Zuid-Europese gastarbeiders, slaagden de Limburgse mijndirecties uiteindelijk in hun opzet om de personeelsbezetting op te bouwen uit hoofdzakelijk 'eigen volk'. Kwam dat door de uitgekiende strategieën van de mijndirecties of doordat de omstandigheden meezaten?    

'[...] dit is een zeer goed boek, dat getuigt van grote rijpheid, inzicht en kennis van thema en literatuur. De gestelde vragen duiden slechts op de rijke inhoud.' Peter Scholliers in: BMGN 128 (2013) 3, review 64

‘Op basis van cijfermateriaal uit archieven en gepubliceerde verslagen, steekproeven uit de archieven van het Algemeen Mijnwerkersfonds van de Steenkolenmijnen in Limburg (AMF) – weergegeven in vele tabellen en grafieken in het boek - wil de auteur een lange-termijnanalyse geven van vele aspecten van de arbeidsmarkt voor mijnwerkers in Limburg. […] In het hele boek interpreteert Serge Langeweg de cijfers op voortreffelijke wijze, uitgaande van een goede dosis "bronnenkritiek". Bij de analyse van de cijfers houdt hij rekening met onnauwkeurigheden en ik heb hem niet direct op een conclusie kunnen betrappen die niet op betrouwbare cijfers gestoeld is. […] Opmerkelijk vind ik de conclusie: "De structurele personeelsproblemen waren een belangrijke overweging van de Nederlandse regering om in december 1965 de gefaseerde sluiting van de mijnen aan te kondigen". Ik had tot nu toe zelf sterk de indruk dat de Limburgse mijnen te duur produceerden ten opzichte van buitenlandse steenkolenbedrijven en het goedkopere te winnen aardgas en in beperkte mate ook aardolie en de kolencrisis van 1958-1960 de boosdoeners waren. Was het gebrek aan personeel niet meer een excuus ten opzichte van de actieve ploeg mijnwerkers? Maar uiteraard: Serge Langeweg bewijst met zijn studie zeker dat mijnwerkers door betere vervolgopleiding van de mijnwerkerszonen en het verlies aan vertrouwen in de mijnindustrie door de kolencrisis van 1958-1960 en een tekort aan Nederlandse mijnwerkers ontstaat.’ Roelof Braad op: www.demijnen.nl 16-02-2012

Tevens een bespreking van Fred Vogelzang op: www.historischhuis.nl/recensies 04-06-2012

Lees ook het uitgebreide artikel 'Mijn:' van Caspar Cillekens over het personeelsverloop in de Limburgse mijnen, gebaseerd op het boek van Langeweg: De Limburger/Horizon 17-12-2011, p. 10-11

Verder gesignaleerd in: Reformatorisch Dagblad/PuntKomma 16-12-2011, p. 11.