Het boek van Sidrac

Hebben vrouwen testikels? Waar houdt de nacht zich overdag schuil en waar de dag als het nacht is? Hebben dieren, vogels en vissen ook een ziel? Hoe komt het dat sommige mensen wit, andere bruin en weer andere zwart zijn? Dit is slechts een kleine greep uit de meer dan 400 vragen die de heidense koning Bottus in Het boek van Sidrac stelt aan de wijze en vrome Sidrac. Dit handboek stelde middeleeuwers in staat de wereld waarin zij leefden, beter te begrijpen. In de veertiende eeuw werd de tekst door een Antwerpse auteur uit het Frans vertaald. Aan de hand van ruim 100, in modern Nederlands vertaalde vragen, worden in dit boek vier gebieden verkend: het heelal; geografie, weersverschijnselen en dierenrijk; het menselijk lichaam; de christelijke moraal en omgangsvormen. Het boek van Sidrac biedt zo een inspirerende kennismaking met de middeleeuwse cultuur.    

Met bijdragen van MIRJAM BANDA, WILMA FERINGA, ORLANDA LIE, TREES LUNTER, MARJOLIJN SAAN, JAAP STAAL en GERRIT VERBEEK.

'Zowel de Middelnederlandse als de Moderne vertalers hebben een keuze gemaakt uit de honderden vraagstukken die de eerste Sidrac-schrijver aan de orde stelde. De Middelnederlandse schrijver liet achterwege wat hij te moeilijk vond voor niet-wetenschappelijk geschoolde lezers en wat hem "int herte niet en ginc". Typerend voor de veranderde verlangens van lezers is dat de moderne vertalers zich niet speciaal hebben bekommerd om wat te moeilijk zou kunnen zijn, maar om wat niet meer interessant is. Ze wilden een uitgave maken die een publiek van zeven eeuwen later zou aanspreken. Dat is gelukt. Het boek van Sidrac is een aantrekkelijk boek geworden, met goed leesbare inleidingen bij verbazingwekkende vragen. Het fascinerendst is dat het zo goed zichtbaar maakt hoe middeleeuwers, als alle mensen gevangen in hun eigen denksysteem, hardnekkig probeerden te begrijpen in wat voor wereld zij leefden.' Clara Strijbosch in: de Volkskrant/Cicero, 01-12-2006

'Met veel fraaie illustraties.' In: Nederlands Dagblad. Het Katern, 03-11-2006

'De inleidingen zijn vlot geschreven en interessant voor een ieder. De teksten zijn duidelijk genoeg voor de niet-gespecialiseerde lezer, maar lezers met meer achtergrondkennis zullen de compacte beschrijvingen ook weten te waarderen.' In: recensiebank Historischhuis.nl

'Il s'agit d'un ouvrage joliment édité et agréable à lire. Le travail en question pourra sans problème initier les amateurs du livre et du savoir médiévaux à ce monde fascinant de l'encyclopédie médiévale, et en outre, ceux qui veulent en savoir plus, y trouveront des indications sur les pistes à explorer.' A. Smets in: Bulletin Codicologique 2007, 1

'De poging om met deze uitgave middeleeuwse opvattingen over mens en wereld voor een algemeen publiek toegankelijk te maken mag zonder meer geslaagd worden genoemd. Er kunnen terzijde wel enkele meer academische kanttekeningen geplaatst worden.' Manuel Stoffers in: Gewina 30 (2007)

'Boeiend is dat er ook in het Middelnederlands verschillende versies van de tekst geweest zijn: de langste telt 421 vragen, de versie in het Comburgse handschrift slechts 221. De huidige bloemlezing sluit dan ook prachtig aan bij het excerptkarakter dat we al in de middeleeuwse versies aantreffen.' An Faems in: Spiegel der Letteren 49 (2007) 1

'Aan de hand van ruim honderd vraagstukken uit Het boek van Sidrac biedt een aantal specialisten in de Middelnederlandse artesliteratuur een mooi inkijkje in de denk- en leefwereld van de late Middeleeuwen. [...] Ik weet nu al dat ik nog vaak door dit boek zal surfen!' Marjoke de Roos in: Geschiedenis Magazine 42 (2007) 2

Verder gesignaleerd in: NBD Biblion, 01-12-2006; TNTL 122 (2006), p. 284; The year's work in modern language studies 69 (2007) 2009.