Tussen autoriteit en empirie

Middeleeuwse chirurgen sneden niet alleen lichamen open, maar schreven ook veel boeken. In de in het Middelnederlands geschreven chirurgische werken vermengen zich op fascinerende wijze theoretische kennis van Latijnse oorsprong met praktijkervaring en volkstalige receptliteratuur. Deze studie concentreert zich op de manier waarop de overdracht van wetenschappelijke medisch-chirurgische kennis naar lagere maatschappelijke geledingen zich voltrok. Veel aandacht is er voor de belangrijke veranderingen die in de veertiende eeuw plaatsvonden op het gebied van de beoefening van de geneeskunde en de chirurgie en voor de relatie tussen de chirurg-schrijver en samenleving. Het corpus van de Middelnederlandse chirurgieën wordt niet alleen uitvoerig beschreven vanuit de handschriften waarin zij voorkomen, maar ook gebruikt als uitgangspunt voor zowel brede beschouwingen als indringende casestudies. De rijke inhoud van het boek wordt ontsloten door middel van uitgebreide registers.

Voor dit boek werd Erwin Huizenga bekroond met de Prijs voor de geschiedenis van de geneeskunde, de farmacie en de diergeneeskunde, periode 1999-2002, van de Koninklijke Academie voor Geneeskunde van België.

Erwin Huizenga is tevens winnaar van de prestigieuze G.A. Lindeboomprijs 2008 voor de beste publicaties op het gebied van de medische geschiedenis van de voorafgaande vijf jaar.    

'Middelnederlandse artesteksten over chirurgie vormen het fundament van Erwin Huizenga's indrukwekkende studie Tussen autoriteit en empirie, waarin hij deze medische geschriften uit de 14de en 15de eeuw niet alleen uitpluist tot op het bot, maar ook in verband brengt met hun maatschappelijke context. Ook over de plaats en de functie van de chirurgen in de samenleving en over de verhouding tussen theorie en praktijk heeft Huizenga behartenswaardige paragrafen geschreven.' Marjoke de Roos in: Spiegel Historiael 39 (2004) 3/4

'Erwin Huizenga published several articles before making his full debut in medieval studies, in 1997, with his doctoral dissertation, Een nuttelicke practijke van cirurgien. Handsomely printed (...), his painstaking examination of one manuscript, Vienna, Österreichische Nationalbibliothek, 2818, opened a panoramic view of medicine and astrology in Middle Dutch writings. Huizenga now surveys most of that panorama in Tussen autoriteit en empirie, a hefty tome that is both a natural sequel and an amazingly expeditious culmination.' Luke Demaitre in: Speculum (apr. 2006), p. 537-538

'Het is onmogelijk de rijkdom van dit boek samen te vatten. (...) Er was veel moed nodig om de bijna onoverzienbare hoeveelheid teksten te ordenen, te lezen, te interpreteren, te becommentariëren. Niet alleen daarvoor verdient Huizenga de grootste waardering, maar vooral voor het schitterende resultaat van deze enorme inspanning: het weidse overzicht dat ons geboden wordt over de scholing, het werk, het belang, de prestaties, het leven, de wetenschappelijke en maatschappelijke omgeving van drie eeuwen Nederlandse chirurgen.' R. Jansen-Sieben in: Millennium 20 (2006) 1, p. 66-67

'Het boek is daarom onbetwist een goudmijn voor ieder die zich op de hoogte wil stellen van wat er zoal bij onderzoek van artesteksten komt kijken. (...) Het is juist bewonderenswaardig hoe helder en duidelijk Huizenga zijn kennis weet over te brengen.' Karina van Dalen-Oskam in: Amsterdamer Beiträge zur älteren Germanistik 61 (2006)

'Erwin Huizenga bracht met zijn bestudering van de middelnederlandse chirurgieën deze ontwikkeling voor de Nederlanden glashelder in kaart.' Catrien Santing in: BMGN 122 (2007) 1

Verder gesignaleerd in: Queeste 12 (2005) 2, p. 168-175; Madoc 18 (2004) 4, p. 275-277; Scientarium Historia 30 (2004) 2, p. 199-202; NRC-Handelsblad, 15-8-2004; Tijdschrift voor Geschiedenis 119 (2006) p. 411-412.