400 jaar 's-Graveland

’s-Graveland viert in 2025 een bijzondere mijlpaal: 400 jaar sinds de verkrijging van het octrooi in 1625. Dit boek neemt je mee op een fascinerende reis door de tijd. In tien boeiende thema’s worden de verhalen beschreven van de mensen die hier woonden en leefden, voorzien van prachtige illustraties. Veel aspecten van het leven in ’s-Graveland komen aan bod, zoals de moeizame stappen in de begintijd in het thema Aanvang, de indrukwekkende Stalpaertkerk in het thema Geloof en de fusieperikelen in het thema Bestuur. De ’s-Gravelandse Vaart, ooit de levensader van het dorp, wordt belicht bij Vervoer, terwijl Kunst en Cultuur aandacht schenkt aan kunstenaars en koren. Dat en nog veel meer komt aan de orde in de hoofdstukken vol interessante feiten en ook herkenbare verhalen. Het boek biedt een schat aan informatie voor iedereen die ’s-Graveland en zijn geschiedenis een warm hart toedraagt. Of je nu specifieke onderwerpen wilt verkennen of het boek van kaft tot kaft wilt verslinden, het belooft een boeiende lees- en kijk ervaring te zijn.

Voorwoord 7
Aanvang 9
Voordat het ’s-Graveland werd 10
Jan Ingel cum suis 16
De eerste eigenaren, een portrettengalerij 23
Lofdicht Joost van den Vondel 34
Bestuur 35
Hoofdingelanden, bestuur van de polder 36
Johannes Hudde, de wijsgeer van Stofbergen 41
Schout en schepenen 45
De elf burgemeesters van ’s-Graveland 51
De lange weg naar fusie 57
Geloof 61
‘Aengaende het timmeren van de kerck’ 62
Ate Dirk Wumkes (1911-2001) 66
Kerkelijk leven 69
Gereformeerde kerk De Graankorrel 75
Een joodse familie 80
Ontwikkeling en Welzijn 85
Ruim 300 jaar onderwijs 86
Wedijver en exerceren, het internaat van Baudet 91
De Nobelprijswinnaar 92
Schoner en gezonder, de gezondheidszorg 96
Verenigingsleven 99
Leven 103
Margaretha van Raephorst 104
Bezoek van de Oranjes 112
Tuinbazen 115
Jaarlijkse verhuizing 119
Wonen in een rijksmonument 121
Leven en sterven in de 17e eeuw 125
Handel en Nijverheid 131
’s-Graveland en de plantages in Berbice 132
Wasserijen 137
Middenstand 143
Bedrijvigheid 151
Herbergen en hotels 156
Vervoer en infrastructuur 163
De ’s-Gravelandse Vaart 164
De beurtschippers 172
Straatweg ’s-Graveland op Soestdijk 179
De ’s-Gravelandse paardentram 182
Strijd 187
De Ramp van 1672 188
Pruisische troepen 193
Schilder P.G. van Os en de strijd tegen de Fransen 199
Tweede Wereldoorlog 204
Natuur 213
De boerderijen 214
Het Bos van …. 220
Een verlaten aardappelakker, bakermat van de mutatieleer 226
Natuurmonumenten op de ’s-Gravelandse buitenplaatsen 230
Kunst en cultuur 237
Rooie Jet 238
Muziek 242
Kunst en verbeelding, literatuur 251
Kunst en verbeelding, kunst 255
Bijlagen Kavelcondities 265
Buitenplaatsen 268
Archieven, terminologie, literatuurlijst 269
Register 270

'[...] Alles overziend biedt dit boek heel wat boeiende stof. [...] Maar de uitgave is zeker aan te bevelen voor lezers in een ruime straal rond 's-Graveland en minimaal voor lezers in het Gooi en de Vechtstreek.' - Ronald Frisart in Historiek april 2025

'[...] een boek dat er zijn mag! [...] Het eerste wat opvalt is de bijzonder fraaie vormgeving. Een prachtige kaft met het schilderij De Vaart van Pieter van Os en de tientallen foto’s en kaarten die de hoofdstukken verrijken. Het verhaal van die 400 jaar is gerangschikt in thema’s en voor elk wat wils, goed gedocumenteerd. [...] De variëteit in thema’s is groot; aanvang, bestuur, geloof, welzijn, leven, handel, strijd, natuur en kunst. [...]' - Herman Stuijver in Weekblad Wijdemeren 19 maart 2025

Vermeld in: Rading-0