Genoechlicke ende lustige historiën

Romein oordeelde streng over de geschiedschrijving in de late middeleeuwen. Hij constateerde dat er niet veel geschreven was en bovendien: 'zelfs de besten (...) stonden innerlijk vreemd tegenover de door hen beschreven gebeurtenissen'. Dit oordeel nodigde niet uit tot verder onderzoek en dat is dan ook dun gezaaid. Dit is niet terecht: recent onderzoek heeft uitgewezen dat onbekende geschiedwerken uit die tijd wel degelijk van een goed niveau waren. In deze bundel wordt een aantal werken onderzocht op hun samenstelling en mérites. Omdat onze streken in die tijd nog weinig nationaal besef kenden, ontbreekt een bepaalde bezieling in het werk. Daarentegen hadden de schrijvers wel veel ruimte om eigen onderwerpen en een eigen interpretatie te kiezen, wat de diversiteit van de werken ten goede kwam. De meest eigenaardige of onbekende geschiedwerken zijn in deze bundel opgenomen. In het eerste deel zijn vijf auteurs samengebracht die streven naar het geven van een zo volledig en waar mogelijk overzicht, in het tweede deel wordt aandacht geschonken aan geschiedschrijving met een sterk fictief karakter, bijvoorbeeld de hagiografie.    

Inhoud: Woord vooraf   B. EBELS-HOVING, Inleiding   I. Het vergaren van kennis: J. SCHEFFER, De Itinerarius van Johannes de Hese. Een voorbeeld van een laatmiddeleeuws reisverhaal uit de Nederlanden (ca. 1400)   J.M.C. VERBIJ-SCHILLINGS, Die ieesten der princen. De Wereldkroniek van de heraut Beyeren (ca. 1405-1409)   A.J. RINZEMA, Een burger vertelt. De kroniek van Johan van Lemego (ca. 1425)   M. LULOFS, Die van Brero heeft men eens gesien. De Brederode-kroniek van Jan van Leyden (ca. 1485)   E.O. VAN DER WERFF, Ad defendendum terminos christianitatis. Het liber bellorum dei van Theodericus Pauli   II. De functie van de fictie: A.B. MULDER-BAKKER, Heilige maagden aan de Maas   M. VAN DIJK, Hagiografie van de heilige Barbara in Brabantse vrouwengemeenschappen. Waarheid, ideologie en fantasie   C.G. SANTING, De Sequencia Sacratissimi Switberti (ca. 1490). Over humanisten, heiligen en geschiedschrijving in de Noordelijke Nederlanden   H. VAN DER MAREL, Op een tijt street dese Coninc Artur ieghen die wilde wrede slauen die men nu Hollanders hiet. Koning Artur in de laatmiddeleeuwse Hollandse kroniekschrijving (tot ca. 1520)   C.P.H.M. TILMANS, Cornelius Aurelius en het ontstaan van de Bataafse mythe in de Hollandse geschiedschrijving (tot 1517)   III. Nederlandse geschiedschrijving 1350-1530: B. EBELS-HOVING, Een poging tot karakterisering   Register