Troebele betrekkingen

Dit boek beschrijft de belangrijkste aspecten van de grensvorming tussen de Noordelijke en de Zuidelijke Nederlanden, van de Romeinse Tijd tot aan de negentiende eeuw. Onderdeel daarvan zijn bilaterale scheepvaart- en waterstaatskwesties. Ze worden behandeld vanuit de politieke geschiedenis, rechtsgeschiedenis en waterbouwkunde. Zijlmans besteedt aandacht aan de grote maar vrij onbekende strategische kanaalverbindingen en rivierverleggingen, die het Zuiden economisch en militair overwicht moesten verschaffen. Doorlopend richtpunt is de rechtsgeschiedenis van de doorvaart op grensoverschrijdende rivieren, zoals de Schelde. De 'sluiting' van deze rivier in de Tachtigjarige Oorlog brengt hij tot reële proporties terug. Ook prikt hij mythes door over het rivierenrecht. Het naschrift behandelt de argumentaties over het Schelderegime, speciaal de vermeende verplichting om de Westerschelde steeds aan te passen aan ontwikkelingen van de scheepvaart. Het gedegen bronnenonderzoek is verwerkt tot een eigenzinnig en goed leesbaar verhaal dat een nieuwe visie biedt op Belgisch-Nederlandse kwesties.    

'Het boek is degelijk, al heeft de keuze voor een zeer ruim tijdsbestek de auteur parten gespeeld bij de verwerking van relevante literatuur. [...] Maar uiteindelijk biedt dit werk, vooral voor de periode na 1585, een helder en goed en goed uitgewerkt rechtshistorisch overzicht van de Scheldekwestie en de gerelateerde verhoudingen tussen "Noord" en "Zuid".' Dave De ruysscher en Gijs Dreijer in: Pro Memorie 21 (2019) 1, p. 118-120

'Troebele betrekkingen - een "licht gewijzigde" handelsuitgave van Zijlmans proefschrift uit 2016 - getuigt van veel doorzettingsvermogen, belezenheid en analytisch vernuft. Maar het blijft een auteursboek, geen lezersboek. Daarvoor waren meer illustraties nodig geweest en hadden de hoofdstukken tot 1800 flink ingekort en nieuwe hoofdstukken over de jaren na 1800 toegevoegd moeten worden.' Ben de Pater in: THG (2017) 3, p. 174-175

'Roel Zijlmans onderzocht de belangrijkste aspecten van de grtensvorming tussen de Noordelijke en de Zuidelijke Nederlanden, van de Romeinse Tijd tot aan de 19e eeuw. Onderdeel daarvan zijn bilaterale scheepvaart- en waterstaatkwesties. Ze worden behandeld vanuit het perspectief van politieke geschiedenis, rechtsgeschiedenis en waterbouwkunde. Het leidt tot opmerkelijke conclusies, die afwijken van de gangbare opvattingen over die Belgisch-Nederlandse kwesties.' Zeeuwsarchief.nl, april 2017

'Aan de orde komt de grensvorming tussen de Noordelijke en de Zuidelijke Nederlanden, van de Romeinse Tijd tot aan de 19e eeuw. Onderdeel daarvan zijn bilaterale scheepvaart- en waterstaatskwesties. In tegenstelling tot veel eerdere publicaties, worden deze kwesties multidisciplinair behandeld; vanuit de politieke geschiedenis, de rechtsgeschiedenis en de waterbouwkunde. [...] Het boek is geen lectuur voor op het nachtkastje. Zijlmans biedt op elke pagina weer een overstelpende hoeveelheid informatie: buitengewoon interessant maar voor de gemiddelde lezer wellicht iets te veel van het goede. [...] Toch is het geen saai boek, ondanks de droge stof weet Zijlmans te boeien. De in de materie geïnteresseerde lezer wordt nieuwsgierig gehouden naar het vervolg: bij wijze van spreken telkens uitgenodigd om verder te lezen. Hij schuwt de eigen mening over bepaalde onderwerpen niet. Het werk is chronologisch opgebouwd en zit logisch en goed geordend in elkaar.' Marc Buise in: Zeeland 26 (2017) 3: 115-116.