Gouden legenden

Omstreeks 1260 schreef de dominicaan Jacobus de Voragine de als Legenda aurea beroemd geworden legendenverzameling. Jacobus voorzag hiermee in een dringende behoefte. Eindelijk was er een inhoudelijk goedgekeurd en praktisch handboek beschikbaar met informatie over heiligen en de belangrijkste kerkelijke feestdagen, geordend volgens de Romeinse kalender. Door middel van de vaak spannende verhalen over apostelen, martelaren, bisschoppen, abten en maagden brachten de dominicanen en fransciscanen de officiële leer van de Kerk over op een breed publiek. Ook kunstenaars baseerden zich voor hun gebrandschilderde ramen, schilderingen en beeldhouwwerken op deze geschiedenissen. De Legenda aurea kan daarom beschouwd worden als een van de belangrijkste bronnen voor de kennis van de middeleeuwse cultuur in West-Europa.

Jacobus' Legenda aurea werd op grote schaal verspreid, in de volkstalen vertaald en aangevuld met informatie over heiligen uit eigen kring. In de Nederlanden werd de Legenda aurea voor het eerst vertaald kort na het midden van de veertiende eeuw. Dit Passionael werd zo veel gebruikt dat de eerste boekdrukkers er onmiddellijk een markt voor zagen.

De rijk geïllustrerde bundel Gouden legenden laat een breed publiek kennismaken met diverse aspecten van het fenomeen heiligheid. In elf artikelen buigen de auteurs zich over de structuur en de populariteit van de Legenda aurea en andere heiligenlevens in de Nederlanden.