Spiritualiteit, vroeger vertaald met zieleleven, is een containerbegrip geworden. Het is een aanduiding voor esoterie, mystiek, spiritisme, New Age, Voodoo, wellness, spirituele motivatie, inspiratie en nog veel meer. Christelijke spiritualiteit is eeuwenlang omschreven met woorden als godzaligheid, devotie, bevinding, meditatie en contemplatie, de navolging van Christus. Een niet leerstellig maar zuiver levend geloof, een persoonlijke zoektocht naar de ervaring van God, heilsverlangen. Christelijke spiritualiteit toont zich echter in de praktijk. Geestelijk leven is dienstbaar leven. Christelijke spiritualiteit verrijkt de beoefenaren en de omgeving, doet de samenleving goed. Deze bundel toont twaalf zeer verschillende vrouwen en mannen uit de veertiende tot de twintigste eeuw, voorbeelden van vormen van christelijke spiritualiteit in de praktijk.
Inhoud: Ten geleide GERRIT SCHUTTE, Verantwoording ANNEKE B. MULDER-BAKKER, Twee ondernemende godsvriendinnen. Gertrud von Ortenbergh en Heilke von Staufenberg in het Straatsburg van Meister Eckhart en Heinrich von Talheim MATHILDE VAN DIJK, Navolging van Christus voor vrouwen verklaard. Salome Sticken (ca. 1369-1449) PIETA VAN BEEK, Het is dezelfde geest waardoor ik leef en ademhaal. De spiritualiteit van Anna Maria van Schurman (1607-1678) TOM VAN DEN END, De weg naar de hemel. Het geloof van de VOC-predikanten in de Molukken ROLF VAN DER WOUDE, Aristocraat van nature, democraat door genade. De praktische spiritualiteit van Willem Hovy (1840-1915) JAN ZWEMER, Interne kritiek op geestelijke keurmeesterij bij de bevindelijk gereformeerden. De brochures van Pieter Baaijens (1908) en Pleun Kleijn (1931) JAAP VAN SLAGEREN, Baanbrekend geloof. De zendeling Alb. C. Kruyt (1869-1949) JAAP DE GIER, Hunkering naar gerechtigheid en volle menselijkheid. De spiritualiteit van Henriette Roland Holst (1869-1952) JAN DIRK WASSENAAR, De schoot der vroomheid. De spiritualiteit van O. Noordmans (1871-1951) OTTO DUBOIS, Van lijden naar heerlijkheid. De triomf van Pasen in leven en werk van Wilma (1873-1967) GJALT ZONDERGELD, Gods nabijheid. De reizende mystica Corrie ten Boom (1892-1983) HERMAN LANGEVELD, Vrijzinnig-protestantse bezieling. De spiritualiteit van Willem Schermerhorn (1894-1977) Personalia van de auteurs Register
'Op grond van het feit dat de auteurs hebben gekozen voor mensen levend in uiteenlopende tijden - van de Middeleeuwen tot diep in de twintigste eeuw - kan de lezer verwachten dat de christelijke spiritualiteit in de praktijk grote verschillen zal laten zien. Dat blijkt ook wel in het boek. De nederige en ascetische levenstelling van de middeleeuwse vrouwen kom je in later eeuwen in die vorm niet meer tegen, al zal meer dan vijfhonderd jaar later ook Noordmans pleiten voor een combinatie van ernst, eenvoud en ascese. Het is boeiend om te zien dat de spiritualiteit van de tijdgenoten Kruyt, Roland Holst, Noordmans, Vermaat, Ten Boom en Schermerhorn eveneens onvergelijkbaar is. Dit hangt samen met het milieu waarbinnen zij geboren en opgegroeid zijn, de omstandigheden waaronder zij leefden en gebeurtenissen in het persoonlijk leven. [...] een lezenswaardige bundel.' Dirk van Keulen in: Documentatieblad voor de Nederlandse Kerkgeschiedenis na 1800 38 (2015) 82, p. 58-59
'Dit uiterst interessante boek bevat twaalf opstellen over de christelijke spiritualiteit in de praktijk bij zeer verschillende mannen en vrouwn uit de veertiende tot de twintigste eeuw. [...] Als schapen de stem van de herder kennen en Hem volgen, waar Hij ook heen leidt. De inhoud van die definitie is in de twaalf opstellen niet altijd even duidelijk waar te nemen. Veel meer komt de veelkleurigheid van een christelijk leven naar voren, terwijl hier en daar ook iets valt te zien van de gesteldheid van de schrijver(s).' In: Protestants Nederland (december 2015), p. 278
'[...] een bundel waarin duidelijkheid wordt gegeven over de essentie van christelijke spiritualiteit. Die heeft vooral te maken met hard werken. In deze tijd is er vraag naar voorbeelden van geleefd geloof. Deze bundel geeft voorbeelden en draagt zo bij aan de vervulling van een behoefte.' H. Engelsma in: HW-Confessioneel en Gezamenlijk Kerkblad voor Drenthe, Overijssel en Flevoland, januari 2015
'Het spreekt vanzelf dat een algeheel oordeel over een bundel met zulke uiteenlopende bijdragen, zowel naar onderwerp als naar niveau en stijl, lastig te geven is. De samenstellers formuleerden in het Ten geleide de doelstelling aldus: "de schittering van de christelijke spiritualiteit, in haar veelvormigheid en ontwikkeling in de loop der eeuwen: kennismaking daarmee beoogt deze bundel." Wanneer dat het doel was, dan is hun missie zeker geslaagd.' Paul Hendriks op: www.historischhuis.nl/recensiebank 10-12-2014
'We leren de gelovigen kennen vanuit hun eigen werk, boeken, toespraken en preken. Voor de belangstellende lezer is hier veel - nieuwe - informatie te vinden. [...] Ook totaal onbekende figuren - zoals Salome Sticken en Gertrud von Ostenberg - krijgen een gezicht. Dat is de verdienste.' Henk Messelink in: Nederlands Dagblad/Gulliver 07-11-2014, p. 12
'De artikelen zijn geschreven door specialisten die weten waar ze over praten. Gedegen en kundig. Voor de bestudering van het fenomeen spiritualiteit is het goed niet alleen kennis te nemen van voorbeelden uit de eigen geestelijke sfeer - kennisneming van het artikel over Baaijens en Kleijngeeft overigens al veel verrassingen -, maar ook 'buiten de deur te kijken'.' P.A. Zevenbergen in: Gezinsgids 68 (april 2016), p. 55
Verder gesignaleerd in: Volzin (februari 2015), p. 55.