Land, water en bewoning

Op 1 oktober 2001 heeft prof.dr. P.A. Henderikx, hoogleraar in de Nederzettingsgeschiedenis van de Nederlanden in de Middeleeuwen, zijn werkzaamheden aan de Universiteit van Amsterdam beëindigd. Ter gelegenheid van zijn emeritaat is een bundel verschenen met een keuze uit zijn verspreide geschriften en voordrachten. De bijdragen zijn gegroepeerd rond drie thema's waaraan Henderikx altijd veel aandacht heeft geschonken - ontginnings- en nederzettingsgeschiedenis, waterstaatsgeschiedenis en diplomatiek - en hebben alle betrekking op de geschiedenis van landschap en bewoning in de beneden-delta van Schelde, Maas en Rijn na de Romeinse tijd tot in de veertiende eeuw.    

Inhoud: Ten geleide   C. DEKKER, Woord vooraf   Publicaties van P.A. Henderikx   Thema 1 Ontginnings- en nederzettingsgeschiedenis: De ontginning van de veengebieden in de Rijn-Maasdelta, tiende tot dertiende eeuw   De bisschop van Utrecht en het Maas-Merwedegebied in de elfde en twaalfde eeuw   Havenplaatsen in Zeeland in de dertiende eeuw   Het ontstaan en de vroegste ontwikkeling van Zierikzee tot circa 1300   Het ontstaan en de ruimtelijke ontwikkeling van Veere tot circa 1400   Thema 2 Waterstaatsgeschiedenis: De waterstaat van Walcheren tot het begin van de vijftiende eeuw   De Lek en de Hollandse IJssel in de vroege Middeleeuwen   De zorg voor de dijken in het baljuwschap Zuid-Holland en in de grensgebieden ten oosten daarvan tot het einde van de dertiende eeuw   De oprichting van het hoogheemraadschap van de Alblasserwaard in 1277   Waterbeheersing en afwatering in de Alblasserwaard tot de invoering van de bemaling in de vijftiende eeuw   Thema 3 Diplomatiek: Het Cartularium van Radbod   Onecht of echt? De bevestigingsoorkonde van bisschop Bernold van 26 juni 1050 voor de Sint-Paulusabdij te Utrecht   De bevestigingsoorkonde van bisschop Otto III van Utrecht voor de abdij van Middelburg, juni 1247   Lijst van aangehaalde bronnen en literatuur   Lijst van intekenaren

'Het resultaat is een prachtig overzicht van verschillende onderwerpen die verband houden met de ontstaansgeschiedenis van de veengebieden in de Rijn-Maasdelta en Zeeland. Met name de artikelen over de ontginningen van de Rijn/Maasdelta door de eerste kolonisten, de bisschop van Utrecht en het Maas-Merwedegebied, [...] geven de locaal- en regionaal historisch onderzoekers onmisbare informatie. [...] is dit "basiswerk" van Peter Henderikx verplichte kost voor elke geïnteresseerde in de ontstaansgeschiedenis [van] het Benedenrivierengebied.' Henk van de Graaf op: Biesbosch.nu, mei 2011

Gesignaleerd in: Cd-rom Leesidee 2000-2005.