De wetenschappelijke bloei van de zeventiende eeuw wordt vaak geassocieerd met de ontdekkingen op het gebied van astronomie en natuurkunde. Maar de werkelijke 'Big Science' van die tijd was de natuurhistorie: in geen enkele andere tak van kennis werden zulke grote investeringen gedaan en waren zoveel mensen actief. Met de Leidse botanie als casus biedt dit fraai geïllustreerde boek een uniek overzicht van de samenhangende intellectuele, artistieke en commerciële ontwikkelingen op het gebied van planten in de Republiek.

Deze publicatie verschijnt naar aanleiding van de tentoonstelling Leydse weelde. Groene ontdekkingen in de Gouden Eeuw in Museum Boerhaave (11 oktober 2012 t/m 5 mei 2013).

Inhoud: DIRK VAN DELFT, Voorwoord   ESTHER VAN GELDER, Introductie: bloeiende kennis   FLORIKE EGMOND, Trefpunt van kennis. Clusius en de plantenliefhebbers in Leiden   Nieuwe technieken: prefecten en hun planten: GERDA VAN UFFELEN, De Hortus Botanicus Leiden  – Een nieuwe tuin – Pieter Pauw – Opvolgers – Een nieuwe ordening   DIRK IMHOF, De macht van de uitgever. De collectie botanische houtblokken van Plantijn   ANNE GOLDGAR, Tulpenmanie: wie bepaalt de waarde van de tulp?   CLAUDIA SWAN, Apotheker, tuinman en verzamelaar. Christiaen Porret en de wonderen van de natuur   Nieuwe Technieken: gedroogde schatten: GERARD THIJSSEN, Italië: de bakermat van het herbarium? – De verspreiding van de herbariumtechniek – Planten uit de Leidse hortus – Een verzameling in een verzameling – Achttiende-eeuwse herbaria: losse vellen in een nieuw systeem   HAROLD J. COOK, Handel in kennis. Natuurlijke historie als de 'Big Science' van de zeventiende eeuw   SARINA VELDMAN, Een avontuurlijke botanicus: reizen en verzamelingen van Paul Hermann   ALETTE FLEISCHER, Passie voor planten: het botanische netwerk van Hieronymus van Beverningh   Nieuwe technieken: planten in kleur: ESTHER VAN GELDER, Revolutie in woord en beeld – Clusius’ eisen – Zeldzaamheden verzamelen – Academische kunstenaars   T.T. MANTEL, Kunst en commercie: kwekerij 'Bloem-Thuyn' en zijn hyacinten   PAUL HOFTIJZER, Boeken in de tuin. De bibliotheek van een tuinman   T.T. MANTEL, 'The Leyden-gardener'. Het tuintraktaat van Henrick van Oosten   LUUC KOOIJMANS, Trefpunt van kennis. De plantkundige Boerhaave   Verder lezen   Register

'Bloeiende kennis is het begeleidende boek bij een tentoonstelling in het Leidse museum Boerhaave. Dat brengt mij op het enige punt van kritiek dat ik heb: waar het voor de tentoonstelling begrijpelijk is dat die zich op het Leidse richt, is dezelfde beperking voor het boek minder goed verdedigbaar. De Leidse hortus fungeerde immers óók in een interantionaal netwerk van botanische tuinen, waarvan er in ieder geval één andere van dat niveau zich ook binnen de Hollandse "landsgrenzen" bevond: de Amsterdamse hortus. Daar zien we in dit boek niets van terug en dat is een spijtig provinciaals tintje aan deze voor het overige voortreffelijke uitgave.' Chunglin Kwa in: Tijdschrift voor Geschiedenis 127 (2014) 1, p. 147-148; 'Meer dan de tentoonstelling, geven de essays in Bloeiende kennis inzicht in de diversiteit van doelen en werkwijzen van de mensen die planten verzamelden, bestudeerden en kweekten. Daarmee nuanceren ze het beeld van eenheid dat de tentoonstelling voorstelt enigszins en verhelderen ze sommige kwesties die daarin onduidelijk blijven.' Saskia Klerk in: Studium 6 (2013) 1, p. 52-54; 'Botanie is meer dan biologie; de plantkunde blijkt eveneens de moeite waard vanuit een cultuurhistorisch perspectief.' Djoeke van Netten in: Geschiedenis Magazine 48 (2013) 4, p. 56; 'Bloeiende kennis is een boeiend boek geworden dankzij de veelzijdige invalshoeken en richt zich dus tot een breed en multidisciplinair lezerspubliek, dat extra wordt verwend door de talrijke, goed gekozen illustraties uit de schatten van Museum Boerhaave en de Universiteitsbibliotheek te Leiden.' Jeanine De Landtsheer in: De Zeventiende Eeuw 29 (2013) 1, webrecensie; ‘Aan de hand van dit veelzijdige verhaal over de planthistorie wordt in combinatie met vele illustraties een zeer compleet beeld geschetst van de opkomende wereld van de botanie.’ Vera Weterings op www.actahistorica.nl 04-04-2013; ‘Een boeiende kijk achter de schermen met een schat aan gegevens.’ Jan Beelen in: NBD Biblion 09-01-2013; ‘De kaft alleen al! Zonder er verder ook maar een blik in te werpen had ik dit boek aangeschaft. De inhoud blijkt net zo verrukkelijk als de buitenkant. […] Onder redactie van wetenschapshistorica Esther van Gelder brengt in dit boek, Bloeiende Kennis, een team uitstekende schrijvers in kaart hoe Leiden zo’n prominente rol kon hebben in de Botanische Renaissance. […] Maar wie Bloeiende Kennis leest, wordt gegrepen door wat zo’n vierhonderd jaar geleden ook al de belangrijkste oorzaak was van de revolutie in de botanie: pure nieuwsgierigheid. […] Leiden had weliswaar een universiteit (sinds 1575) en een Hortus Botanicus (sinds 1590) maar pas met het aantrekken in 1593 van Europa’s beroemdste plantkundige, Carolus Clusius, werd Leiden de stad waar alle botanici naar keken. […] Bloeiende Kennis geeft heel mooi weer welke rol Clusius speelde in een enorm botanisch netwerk waarin de adel uit de Zuidelijke Nederlanden die in Leiden was neergestreken, handelaren, ontdekkingsreizigers, artsen, apothekers en academici elkaar troffen. Allemaal met één begeestering: de plant.’ Marcel van Ool op: www.buitenplaatsen.wordpress.com, 15-10-2012; ‘Sowieso een lust voor het oog is het 180 bladzijden tellende historisch getinte werk. En ook de inhoud vormt een aaneenschakeling van eyeopeners. […]Het voorplat en het achterplat van de omslag zetten de tintelende toon van dit opzienbarende boek. […] Maar eerst wil ik gezegd hebben dat dit transparante en toegankelijke werk maar liefst 175 afbeeldingen in kleur herbergt. Die completeren heel aantrekkelijk de vier chapiters “Botanische revolutie”, “De verzamelaars”, “Woord en beeld” en “Groene vingers” en zijn van de hand van een scala aan deskundige onderzoekers, historici en biologen.’ Piet Kaptein op: www. cultureleraadpapendrecht.nl, 19-11-2012 en in ‘Kabelkrant Piet Kaptein’, 13-11-2012; ‘Tegelijkertijd verscheen ook het fraai geïllustreerde boek ‘Bloeiende kennis’. Esther van Gelder, die vorig jaar in Leiden promoveerde op een proefschrift over Carolus Clusius en de tentoonstelling voor Boerhaave samenstelde, bracht daarvoor een keur van deskundigen bijeen. Zo schreven haar Leidse collega-historici Florike Egmond en Paul G. Hoftijzer op boeiende wijze over de Sleutelstad als trefpunt van de ‘Botanische revolutie’ en de voorname plaats van botanische werken in de collecties van vele Leidse hoogleraren.’ In: Mededelingenblad Historische Vereniging Oud Leiden 34 (2012) 5, p. 20-21; ‘Deze uitgave is verschenen ter gelegenheid van de tentoonstelling 'Leydse Weelde: Groene ontdekkingen in de Gouden Eeuw' die van 11 oktober 2012 t/m 5 mei 2013 in Museum Boerhaave in Leiden te zien is. Het prachtig geïllustreerde boek onder redactie van gastconservator Esther van Gelder is echter veel meer dan een catalogus van deze boeiende tentoonstelling. Het biedt een overzicht van de samenhangende intellectuele, artistieke en commerciële ontwikkelingen op het gebied van de botanie in de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden van 1575 (de oprichting van de Leidse Universiteit) tot ca. 1739, het moment dat Carl Linnaeus terugkeerde naar Zweden. […] Dit boek is een aanrader voor botanici, kunst- en wetenschapshistorici, tuinliefhebbers en iedereen met een warm hart voor de stad Leiden.’ Tinde van Andel in: Gorteria 36 (2012-2013), p. 23. Tevens gesignaleerd in: Trouw/Letter & Geest 27-10-2012, p. 38; Leveranciersnieuws Tuin en Landschap 2 (2013); Mededelingen van de Stichting Jacob Campo Weyerman 36 (2013) 1, p. 93; Historisch Nieuwsblad (maart 2015) 3, p. 81.