Sinds de negentiende eeuw laat Nederland zich erop voorstaan dat het in een aantal opzichten een voortrekkersrol vervult. Niet alleen wordt gewezen op onze traditie van vredelievendheid en tolerantie, maar ook op onze betrokkenheid bij de verbetering van de internationale samenwerking en op onze vredesbeweging. Daarnaast zouden de vreedzame en harmonieuze binnenlandse verhoudingen andere landen tot voorbeeld strekken. Maar in hoeverre is ons land daadwerkelijk een voorbeeld? Kennen wij ook niet zwarte bladzijden in onze geschiedenis als onze slavenhandel en ons koloniale verleden? En stellen die Nederlandse vredelievendheid en tolerantie, en dat Nederlandse poldermodel, uiteindelijk wel zoveel voor? Verschillende specialisten gaan in deze bundel op zoek naar antwoorden.

Inhoud: REDACTIE, Nederland: een voorbeeldige natie   ROB WICHE, Zachtmoedigheid & wilsvrijheid. Voorbeeldige kenmerken van Erasmus' humanisme   ANTON VAN DER LEM, Tolerantie. Het gedoogbeleid in de zestiende eeuw   P.C. EMMER, Nederland als leerling. De buitenlandse invloeden op de opkomst en neergang van de Nederlandse slavenhandel en slavernij   ALAIN WIJFFELS, Nederland en het einde van de Belle Époque. Internationaal recht als instrument van vredeshandhaving   C.J. LAMMERS, Nederland als bezettende mogendheid 1648-2001   ROB DE WIJK, De voorbeeldige buitenlandse politiek van Nederland   JAMES C. KENNEDY, Nederland als het meest progressieve land ter wereld   ANNEKE RIBBERINK, De verlokkingen van de theepot. Vrouwenarbeid in Nederland ter discussie   WIM VAN NOORT, Het Nederlandse poldermodel: achterhaald of eigentijds   Auteurs

'De thematiek van de bundel blijkt hoogst actueel. "Nederland als voorbeeldige natie" drukt de Nederlanders nog eens met de neus op de feiten.' Arjan Nobel in: Reformatorisch Dagblad 21-6-2006, p. 15. 'Mythes worden doorgeprikt. Laten we ons niet op de borst kloppen, luidt de waarschuwing. De veronderstelde tolerantie kan niet worden verklaard vanuit het Nederlands volkskarakter. Alleen de onderlinge eendracht kon de haviken van weleer tot samenwerking verplichten. Een wijze les voor 2006.' Willem Wansink in: Elsevier 20-5-2006, p. 118. 'De verschillende bijdragen bieden alleszins lezenswaardige historische perspectieven op een actuele problematiek.' Walter Smits in: De Leeswolf 12 (2006) 5, p. 414-415. Verder gesignaleerd in: Nederlands Dagblad. Het Katern 31-3-2006, p. 4; Mare 23 9-3-2006 en Nieuwsbrief Universiteit Leiden 14-3-2006; Kabelkrant Piet Kaptein, maart 2006; Recensiebank historischhuis.nl, augustus 2006.