Het gebied van de huidige gemeente Breukelen (met de kernen Breukelen, Nieuwe Ter Aa en Kockengen en een groot landelijk gebied) en zijn omgeving heeft een zeer afwisselende geschiedenis doorgemaakt. Doordat in het rampjaar 1672 bijna alle plaatselijke archieven verloren zijn gegaan, was over de oudste ontwikkelingen naar verhouding weinig bekend. Daarin is verandering gekomen door onderzoek van leden van de in 1986 opgerichte Historische Kring Breukelen. Met name Arie Manten heeft hierbij een belangrijke rol gespeeld. In zijn boek geeft hij een overzicht van de tot dusver verworven kennis over de periode tussen circa 400 en 1200. Manten besteedt onder andere aandacht aan de bewoningsgeschiedenis, de politieke, bestuurlijke, juridische en economische ontwikkelingen, de godsdienst van de hier wonende Friezen, de langdurige strijd tussen Franken en Friezen, het graafschap Niftarlake, de kerstening van de Vechtstreek, het begin van de Nede­rlandse letterkunde, opkomst en vervaging van de feodale samenleving, de Vikingentijd, de spanningen tussen de heer op de Breukelse vroonhoeve en de Utrechtse bisschop, de ontginningen, de rol van de Utrechtse kapittels, kastelen en kerken, waterbeheer en binnenvaart. Waar nodig, is de plaatselijke geschiedenis in algemenere kaders geplaatst.