Men is wat men eet, luidt een bekende uitdrukking. Eetcultuur heeft een belangrijke sociale betekenis en functie. Maaltijden zijn uitdrukking van een identiteit en saamhorigheid of laten zien in welke opzichten mensen van elkaar verschillen. Met behulp van maaltijden structureren mensen niet alleen sociale verbanden, maar ook de tijd: dagdelen, gewone dagen, feestdagen en seizoenen. In de Middeleeuwen werd de eetcultuur sterk beïnvloed door religie. De kerk stelde de religieuze kalender op die aangaf op welke dagen men moest vasten en bepaalde van welke soorten voedsel men zich diende te onthouden. Er waren betekenisvolle gradaties: niet alle dagen waren even streng en niet voor iedereen golden dezelfde regels. Dit themanummer van het Tijdschrift voor Sociale Geschiedenis is geheel gewijd aan de middeleeuwse theorieën, praktijk en verbeelding van vasten en onthouding.

Inhoud: PETRA J.E.M. VAN DAM en JOHANNA MARIA VAN WINTER, Theorie en praktijk van eetregimes in de Middeleeuwen   JAAP VAN MOOLENBROEK, Een monastiek eetregime in de twaalfde en dertiende eeuw. De voorschriften van de cisterciënzer orde en de exempels van Conradus van Eberbach en Caesarius van Heisterbach   KOEN GOUDRIAAN, Aan tafel bij de broeders en zusters van het gemene leven   MARIA SHERWOOD-SMITH, Vasten en Vraatzucht in preken voor leken. De lessen van de epistel- en evangeliepreken (ca. 1396)   PETRA J.E.M. VAN DAM, Feestvissen en vastenvissen. Culturele, ecologische en economische aspecten van de visconsumptie in de Nederlanden in de Late Middeleeuwen   PETER VAN DAEL, Voer voor wormen en padden. Eten en gegeten worden in laatmiddeleeuwse grafkunst en hellevoorstellingen