Losbandige jeugd

Bezorgdheid en geklaag over 'de jeugd van tegenwoordig' is geen eigentijds verschijnsel. Al veel eerder, tijdens de late Middeleeuwen en de Vroegmoderne Tijd, waren er opvoeders die zich bezorgd afvroegen, hoe de jeugd op het pad der deugd moest worden gehouden. Met name maakte men zich zorgen over het gedrag van jongens. Die verhuisden vaak al op veertien- of vijftienjarige leeftijd voor studie of een beroepsopleiding naar een verre stad. Daar konden ze gaan experimenteren met alcohol, tabak, gokspelen en seks. Dergelijk gedrag werd door ouders en moralisten gevreesd vanwege de mogelijk ernstige gevolgen ervan. In deze bundel wordt een impressie gegeven van de mannelijke jeugd, die opgroeide in Nederland tijdens de late Middeleeuwen en de Vroegmoderne Tijd alsook van de manier waarop moralisten en ouders deze jeugd probeerden te behoeden voor losbandigheid en te motiveren tot een deugdzaam leven.

Inhoud: ILANA KRAUSMAN BEN-AMOS, Inleiding. Trends en thema's in de historiografie van de jeugd   AD TERVOORT, Studeren ver van huis. Strategieën voor de bescherming van studenten (dertiende tot zestiende eeuw)   CHRISTOPH BURGER, Jean Gerson (1363-1429). Zonder strenge seksuele opvoeding van de jeugd geen hervorming van de kerk   BENJAMIN ROBERTS, Rokende soldaten. Mannelijke rolmodellen voor de jeugd in de vroege zeventiende eeuw?   JOHN EXALTO, Het goede voorbeeld. Zeventiende-eeuwse jeugdcultuur en het exempel in de gereformeerde opvoeding   LEENDERT GROENENDIJK, Jeugd en deugd. Een onderzoek van preken en andere stichtelijke literatuur uit de zeventiende en achttiende eeuw

'De inleiding van I. Krausman Ben-Amos fungeert als een appetijtelijke smaakmaker voor de rest van de bundel. [...[ Algemeen beschouwd geeft deze bundel een goede indruk van de moraal in verband met de jeugd tijdens de late Middeleeuwen en vroegmoderne tijd, hoewel de situatie in de Zuidelijke Nederlanden onderbelicht wordt ten voordele van de reformatorische opvattingen in de Noordelijke Nederlanden.' Valerie Vermassen in: Trajecta 14 (2005) p. 243

'[...] een prettig boek om te lezen. Een aanrader voor al die professionals die met jeugd bezig zijn. Een boek dat de kijk op de jeugd nuanceert en in een historisch perspectief plaatst.' Ad de Jongh in: Zorg Onderwijs Zadkine 26-10-2004, p. 16-17

'Het geheel wordt ingeleid door Ilana Krausman Ben-Amos, die de "trends en thema's in de historiografie van de jeugd" op een overzichtelijke wijze in kaart heeft gebracht en daarmee de vele nieuwe informatie in deze bundel in breder perspectief plaatst.' R.M. Dekker in: De zeventiende eeuw 21 (2005) 1, p. 170-171

'De lezing van het boek roept gemengde gevoelens op. De inleiding van I Krausman Ben-Amos biedt een nuttig overzicht van de stand van zaken. De detailstudies voldoen aan wetenschappelijke criteria, maar missen iedere vorm van samenhang en laten de lezer met een gevoel van teleurstelling en gemiste kansen zitten.' Guido de Bruin in: Bijdragen en Mededelingen betreffende de Geschiedenis der Nederlanden 121 (2006) 3, p. 482-483

Verder gesignaleerd in: Genealogie 12 (2006) 1, p. 30; www.historischhuis.nl/recensiebank; GezinsGids 30-09-2004, p. 67; Reformatorisch Dagblad 16-06-2003; Cd-rom Leesidee 2000-2005.