Een man van eer

In 1523 werd in het dwangslot Vilvoorde bij Brussel de Friese edelman Jancko Douwama gevangen gezet, beschuldigd van verraad jegens de keizer. Hij heeft zich nooit kunnen verdedigen in een proces. Dankzij een bewonderenswaardig doorzettingsvermogen slaagde hij erin de ontberingen en martelingen tien jaar lang te doorstaan. Daarbij vond hij houvast in het beschrijven van zijn strijd voor het zelfbeschikkingsrecht van de Friezen en het weerleggen van de aantijgingen van zijn tegenstanders. Zo verantwoordde hij zich, vooral tegenover zijn vrouw en kinderen. Jancko Douwama's Geschriften werden jarenlang via het secreet de gevangenis uitgesmokkeld. Zij vormen een indringend 'document humain' en zijn tegelijk één van de vroegste en omvangrijkste autobiografische apologieën in ons taalgebied. Deze bloemlezing, in modern Nederlands, wil de roep van een mens 'uit de diepte' opnieuw hoorbaar maken.    

'Tien jaar lang verdroeg Jancko Douwama, voorvechter van de Friese zaak, ontberingen en martelingen en schreef intussen zijn verantwoording. Een indrukwekkend ego- en tijdsdocument, (...) Het verhaal van Douwama's leven zelf zal ik hier niet navertellen. Wie nieuwsgierig is, raad ik dit boek zeker aan. De uitgekozen passages worden aan elkaar gesmeed door samenvattingen van de tussenliggende originele tekst, zodat de oorspronkelijke eenheid bewaard blijft. Het is bovendien mooi uitgevoerd: de beeldredactie verdient een pluim vanwege de talloze prenten. De inleiding van dertig pagina?s komt een beetje moeizaam op gang, maar na het eerste deel over de politieke situatie in Douwama's tijd vindt ze via de persoon Douwama een natuurlijke weg naar de geschiedenis van de Geschriften zelf. (...) De 'roep uit de diepte' van deze zonder vorm van proces gekerkerde 'man van eer' mag gehoord worden.' Dirk van Miert in: De Moanne 3 (2004) 2

Ook gesignaleerd in: Trouw, 29 november 2003.