Van stadskern tot stadsgewest

Deze bundel bevat een aantal omgewerkte lezingen die op 14 en 15 mei 1982 gehouden werden in het Amsterdams Historisch Museum, ter gelegenheid van het 350-jarig bestaan van de Universiteit van Amsterdam. Het betreft nog niet eerder gepubliceerd onderzoek naar de geschiedenis van de stedenbouwkundige ontwikkeling van Amsterdam. Al vanaf kort na 1600 maakte men gebruik van stedelijke planning naar het oeuvre van Simon Stevin, tot in de twintigste eeuw het eerst masterplan werd gepresenteerd, waarin tot in de verre toekomst de stedenbouwkundige ontwikkelingen van de stad werden geprojecteerd. Daarnaast is er ruime aandacht voor de bewonersgeschiedenis van de stad. Door de eeuwen heen blijken bepaalde groepen bewoners zich in elkaars nauwe nabijheid te bevinden, doorgaans te onderscheiden naar welstand en status, godsdienst en etniciteit. In dit patroon hebben zich door de eeuwen heen ook verschuivingen afgetekend, die in enkele van de bijdragen aan de orde komen.    

Inhoud: H.F.K. VAN NIEROP, Woord vooraf   MICHIEL WAGENAAR, Inleiding   JAN BAART, De ontstaansgeschiedenis van Amsterdam   S.A.C. DUDOK VAN HEEL, Oligarchieën in Amsterdam vóór de Alteratie van 1578   J.W. VERHEY, Warmoesstraat, Nieuwendijk en Damrak in het midden van de zestiende eeuw   E. TAVERNE, Stevins koopmansstad   RENÉE KISTEMAKER, Functiekaarten en de analyse van de economische en sociale structuur van Amsterdam in de zeventiende en achttiende eeuw   HERMAN DIEDERIKS, Sociale geleding van Amsterdam omstreeks 1800   KEES BRUIN en HUIBERT SCHIJF, De eerste bewoners in een deftige straat   MICHIEL WAGENAAR, Van 'gemengde' naar 'gelede' wijken. Amsterdamse stadsuitbreidingen in het laatste kwart van de negentiende eeuw   R. VAN ENGELSDORP GASTELAARS, De stad als ideaal, het stadsgewest als realiteit. Bouwen aan Amsterdam tussen 1900 en 1970