Maximiliaan de Hénin-Liétard, graaf van Boussu (1542-1578)

Het leven van de graaf van Boussu (1542-1578) kende een merkwaardig verloop. Na de vlucht van de prins van Oranje werd hij in 1567 door Margaretha van Parma in diens plaats benoemd tot stadhouder van Holland en Utrecht. Na het ontslag van de landvoogdes leverde hij in dienst van Alva een vergeefse strijd tegen de watergeuzen en de Oranjegezinde steden van Holland. In de slag op de Zuiderzee van 11 oktober 1573 delfde hij het onderspit tegen de rebellerende Waterlandse en Westfriese steden. Na een driejarige gevangenschap in Hoorn herkreeg Boussu zijn vrijheid volgens artikel 9 van de Pacificatie van Gent. Onder begeleiding in Middelburg aangekomen beloofde hij Oranje zich in dienst te stellen van het vaderland. In hoeverre loste hij die belofte in? De graaf schoof steeds meer op naar de prins en diens streven naar behoud van de Generale Unie op basis van tolerantie. Zijn plotselinge dood op 21 december 1578 werd door Oranje dan ook hevig betreurd. Boussu’s rol in de Opstand is in de literatuur onderbelicht gebleven. Zo krijgt zijn optreden als bemiddelaar en opperbevelhebber van het Staatse leger tegen de Spaanse landvoogden vrijwel geen aandacht. In dit boek wordt getracht een completer beeld te geven van deze intrigerende man en de rol die hij speelde gedurende een belangrijke periode in de Nederlandse geschiedenis.

'[...] Dit boek leest soms was moeizaam door de vele namen, plaatsen en jaartallen, maar laat voor geïnteresseerden mooi genuanceerd zien hoe het werkte voor en achter de schermen in de eerste jaren van de Nederlandse Opstand tegen Spanje.' - Djoeke van Netten in Geschiedenis Magazine 3 (2024), p. 75

'[...] Piet Boon schets in de inleiding Boussu’s afkomst en voorgeschiedenis en verhaalt dan systematisch Boussu’s leven vanaf zijn stadhouderschap in 1567 en zijn rol in de het cruciale eerste decennium van de Opstand. Het zwaartepunt van zijn studie ligt op de jaren 1576-1578, waarin hij medestander van Oranje was en zich ontpopte tot een belangrijk diplomaat. Boon steunt op uitgebreid bronnenmateriaal, waarnaar hij systematisch in de voetnoten verwijst. [...] Voetnoten, zwart-witillustraties in de tekst, een omvangrijk kleurenkatern en achteraan een samenvatting, geraadpleegde archieven en bronnen en literatuur vervolledigen deze verzorgde gebonden publicatie, die een historiografische lacune opvult.' - Walter Smits in Kunsttijdschrift Vlaanderen mei 2024

'[...] Het boek is echter meer dan Boussu, er is ook veel te lezen en te leren over de zaken die toen speelden, de Spaanse overheersing, Willem van Oranje en wat daar allemaal om heen speelde. Maar ook de ketterij en later de religievrede en nog meer….Het is boek dat je echter niet zo maar even leest, je moet goed het hoofd erbij houden en een notitieblaadje kan ook erg handig zijn, gezien de vele feiten die voorbij komen. Als je daar echt de tijd voor neemt, is het boek het lezen meer dan wordt. [...] Je kunt merken dat de auteur Piet Boon een gedegen onderzoek heeft gedaan naar de Graaf van Boussu. Een boek dat zeker voor de geschiedenis en tachtigjarige oorlog liefhebber een aanrader is.' - Elma Bruin in The New Royalty World nov. 2023

'[...] Maar wie deze Zuid-Nederlandse militair en politicus nu precies was en wat voor belangrijke rol hij heeft gespeeld, daar geeft dit boek in een zeer heldere uiteenzetting antwoorden op. Best knap, want het leven van de graaf is niet alleen een merkwaardig maar ook een complex verhaal. [...]' - Hans en Walter Lensink in Vind 52 (2023), p. 107