Bedevaartplaatsen in Nederland. Deel 3

Limburg heeft sinds de introductie van het christendom een vrijwel ononderbroken cultuur van heiligenverering en bedevaarten gekend. Doordat de Reformatie en de Staten Generaal slechts een beperkte invloed hadden, ontstonden er in de zeventiende en achttiende eeuw veel contrareformatorisch getoonzette (Maria-)bedevaartplaatsen. In de negentiende eeuw introduceerden verschillende Limburgse parochies bijzondere devoties zoals van Apollonia, Brigida, Cornelius, Gertrudis en Rochus. Naast vele kleine bedevaartculten kent Limburg ook een relatief groot aantal belangrijke heilige plaatsen met een hoge ouderdom. St. Servaas en O.L. Vrouw Sterre der Zee in Maastricht, Het miraculeus H. Kruis van Wyck, St. Gerlach in Houthem-Sint Gerlach, het H. Sacrament van Meerssen, O.L. Vrouw in 't Zand te Roermond, O.L. vrouw van het H. Hart te Sittard en Gerardus Majella te Wittem hebben in de loop der eeuwen miljoenen bedevaartgangers getrokken en in kunsthistorisch en ritueel-devotioneel opzicht een rijke erfenis nagelaten. Maar niet alleen aan oude bedevaartplaatsen wordt aandacht besteed, ook aan nieuwe, niet-erkende culten van in Limburg actieve zieneressen en genezers als Martina, Jomanda en Nicole. In totaal zijn in dit deel 210 bedevaartplaatsen op een wetenschappelijke doch leesbare wijze beschreven en geïllustreerd.    

'Al met al vormt het lexicon een schitterend naslagwerk voor een breed publiek dat belangstelling heeft voor de culturele en religieuze geschiedenis van Limburg.' Hans de Jong in: Katholiek Nieuwsblad, 04-08-2000

'Laten we meteen maar duidelijk stellen dat onze noorderburen met de realisatie van dit indrukwekkend encyclopedisch project (...) hoog gescoord hebben. (...) De drie delen [zijn] volgens een zeer herkenbare structuur (...) samengesteld (...) elke beschrijving en analyse van een bedevaartplaats [munt uit] door transparantie en leesbaarheid, en [is] bovendien veelal rijkelijk geïllustreerd. (...) Al bij al biedt dit BiN-lexicon uitstekende, verrassende en heel boeiende informatie over een niet onbelangrijke materie, nl. de religieuze volkscultuur, die bijlange nog niet uitgebloeid is in het zogezegde protestantse Noorden. Wat in acht jaar gerealiseerd is, dwingt respect af en leidt tot de conclusie dat Vlaanderen wat goed te maken heeft. (...) Voorwaar een zeer geslaagd voorbeeld van interdisciplinaire samenwerking en teamgeest met een indrukweekend naslagwerk als eindproduct!' Stefan Top in: Trajecta 12 (2003) 2

Verder gesignaleerd in: Cd-rom Leesidee 2000-2005; Trouw, 01-07-2000; Konferentie Nederlandse Religieuze Besturen Bulletin 3 (2000) 4, p. 20-22; Bijdragen 62 (2001) 3, p. 362-363; NBD Biblion, 18-08-2000; BMGN 116 (2001) 2, p. 205-206.