School zonder tranen

Dit boek biedt een unieke inkijk in het verstoorde gezinsleven van een bekend echtpaar: schrijfster ‘Nynke van Hichtum’ en politicus Pieter Jelles Troelstra. In 1903 bracht Pieter Jelles zijn zoon Jelle naar een Duitse kostschool. Het gezin werd uit elkaar gehaald ‘wegens de zeer zwakke gezondheid zijner vrouw’. Die vrouw was Sjoukje Bokma de Boer, die onder het pseudoniem N. van Hichtum kort daarvoor Afke’s tiental had gepubliceerd, een kinderboek dat zou uitgroeien tot een klassieker. Jelle werd leerling op een ‘Landerziehungsheim’, een vernieuwend schooltype waar leren werd afgewisseld met sport en praktisch werk. De bewaarde brieven van de familie Troelstra aan schoolleider Paul Geheeb bieden een bijzonder inkijkje in Sjoukjes opvoedingsidealen, Pieter Jelles’ politieke successen en het kwetsbare huwelijk van het echtpaar. Bovenal vertellen ze het verhaal van een puber ver van huis, verscheurd door heimwee. Dit zorgvuldig gedocumenteerde en toegankelijk geschreven boek onthult niet alleen de geschiedenis van de familie Troelstra, maar geeft de lezer ook waardevolle inzichten in de culturele ontwikkelingen en maatschappelijke verhoudingen begin twintigste
eeuw.

Sieger Vreeling (1987) is architectuurhistoricus. Hij was conservator van het Koninklijk Eise Eisinga Planetarium en later van het Universiteitsmuseum Groningen. Hij schrijft over architectuur, cultuur en wetenschap rond 1900. In 2022 verscheen zijn proefschrift Geen stijl bij Uitgeverij Verloren. In 2024 werd hij Nynke van Hichtum Fellow bij Tresoar in Leeuwarden.