Leeuwarden in de Gouden Eeuw

‘O Leeuwarden, gezegend met zulke grote mannen, hoe lang al bent u voor hen meer een liefhebbende moeder geweest dan een harteloze stiefmoeder’, schreef een rector van de Latijnse school in 1633. Ook de Friese hoofdstad maakte in de zeventiende eeuw een bloeiperiode door. De stad nam een vooraanstaande positie in tussen de andere steden van de Republiek. In de talrijke vroegmoderne stadsgeschiedenissen wordt doorgaans de loftrompet gestoken over het unieke karakter van de eigen stad. Deze bundel belicht verschillende aspecten van Leeuwarden in de Gouden Eeuw. Ze worden vergeleken met ontwikkelingen elders. Na een beschouwing over rector Neuhusius’ lofrede op Leeuwarden (van Piter van Tuinen) volgen bijdragen over onder meer literair virtuoos Jan Jansz. Starter (Philippus Breuker), de Leeuwarder schilderkunst (Piet Bakker),  Anna Maria van Schurman  (Mirjam de Baar), Leeuwarder herbergen (Henk Oly) en rijkdom, buitenleven en elitevorming in het Leeuwarden van de 'late' Gouden eeuw (Yme Kuiper).    

Inhoud: GEART DE VRIES, ‘Nooit heerlycker geweest, een bloeyende stadt’. Leeuwarden in de Gouden Eeuw   PITER VAN TUINEN, ‘SALVE INCLYTA LEOWARDIA’. Edo Neuhusius’ lofrede op Leeuwarden (1633)   HENK OLY, ‘Die Kapelle des Satans’. De Leeuwarder horeca in de vroegmoderne tijd   MARLIES STOTER, The lady of the manor. Het aantekenboek van Andriese Lucia van Bronkhorst   PHILIPPUS BREUKER, Virtuoos Starter in het internationale Leeuwarden (1614-1620)   MIRJAM DE BAAR, Anna Maria van Schurman (1607-1678): internationale beroemdheid in de Gouden Eeuw, venster in de Canon van Friesland   YME KUIPER, Rijkdom, buitenleven en elitevorming in het Leeuwarden van de ‘late’ Gouden Eeuw. Een terreinverkenning   GERDA HUISMAN, ‘Dulcia non merit qui non gustavit amara’. De Groote Tour van Tjepcke van Eminga, 1678-1682   PIET BAKKER, Schilderkunst in Leeuwarden in de Gouden Eeuw: samenhang en continuïteit   GERT ELZINGA, Zicht op Leeuwarden. Het beeld van Leeuwarden in de zeventiende eeuw   JOHAN DE HAAN, ‘Inwendig geven ze meer, dan ze uitwendig beloven’. Het Leeuwarder woonhuisinterieur in de Gouden Eeuw van binnenuit bekeken   Literatuurlijst   Register   Over de auteurs

'Deze pas verschenen bundel is een prachtige aanvulling op het heersende hollandocentrische beeld in de vroegmoderne Nederlandse geschiedenis. Leeuwarden in de Gouden Eeuw  laat zien hoe 'bloeyend' en 'heerlyck' de Friese hoofdstad was in de 17de eeuw. [...] De bundel biedt niet alleen een nuancerend beeld, maar ook een genuanceerd beeld. Niet alleen hoge heren en hoge cultuur, maar ook dames en - letterlijk - huis-, tuin- en keukenzaken als Leeuwardens favoriete kleur voor interieurstoffering (blauw).' Djoeke van Netten in: Geschiedenis Magazine 51 (2016) p. 89-90

'Het is een prachtige bundel geworden, met een in veel opzichten verrassende inhoud over de brede Leeuwarder cultuur in de Gouden Eeuw. En ook heel concreet: je komt bij de Leeuwarders binnen, en kunt ze je aan tafel voorstellen. Aantekenboeken, boedelinventarissen, huisinrichtingen – alles komt samen om het de lezer helder te maken. Het is ook een verrassend mooi geïllustreerde bundel met weinig bekende afbeeldingen van personen, ruimtes, straten, interieurs, dingen – kortom, al die zaken die de Gouden Eeuwers na aan het hart lagen en die ze zich wilden herinneren of waardoor ze herinnerd wilden worden.' Willem Frijhoff in: Historisch tijdschrift Fryslan 22 (2016) 4, p. 20-21.

Deze bundel over Leeuwarden in de Gouden Eeuw is ook uitgebreid besproken in het Friesch Dagblad van 3 mei 2016: 'De bundel laat zien dat Leeuwarden ook in de Gouden Eeuw de vensters naar buiten gericht had. Er was volop contact over de grenzen.'