Het stadsrecht van Den Bosch van het begin (1184) tot het Privilegium Trinitatis (1330)

Het stadsrecht van Den Bosch neemt in de Nederlandse rechtsgeschiedenis een bijzondere plaats in. Het is niet alleen het oudste stadsrecht in Nederland, het is ook verreweg het meest uitvoerige en geen enkel ander stadsrecht bevat een dergelijke rijkdom aan materie. Opmerkelijk is ook dat dit stadsrecht, in 1184 opgesteld, tot 1330 de grondslag is gebleven van het Bossche recht, alle politieke en maatschappelijke veranderingen trotserend. Den Bosch ontstond letterlijk uit het niets en had dus geen traditie. Het had zich gevormd als een jonge, uit vreemde elementen opgebouwde samenleving, zonder invloed van buitenaf en de rechts-ontwikkeling is daar de weerspiegeling van. De traditionele opvatting dat Den Bosch zijn recht ontleende aan Leuven, is een misvatting. Materieel gezien heeft het Bossche recht zijn origines in de Rijnstreek, maar het is van a tot z in Den Bosch zelf geformuleerd. Een andere misvatting is, dat de stad gesticht zou zijn door hertog Hendrik I. Camps laat zien, dat de stichter Hendriks vader geweest moet zijn: 'godefridus dux e silva fecit oppidum'. Niet alleen het ontstaan van het Bossche recht is bijzonder, ook de inhoud. Terwijl elders stadsrechten brokstukken zijn van recht van uiteenlopende omvang en uiteenlopend belang, wekt het Bossche stadsrecht het beeld van een volledige samenleving. Bovendien is het, in vier fasen aangevuld en omgewerkt in details, als geheel 150 jaar geldend gebleven. Camps beschrijft het Bossche stadsrecht in zijn ontwikkeling van 1184 tot 1330. Zijn boek bevat tevens twee tekstuitgaven: een uitgave van het huwelijksverdrag tussen de graaf van Vlaanderen en de hertog van Brabant (1179), waarmee de geschiedenis van Den Bosch in feite begint, en een nieuwe uitgave van het 'Privilegium Trinitatis' uit 1330.