Verwisselde loterijbriefjes

De politieke onrust die tegen het einde van de achttiende eeuw overal in het land woedde, begon in Montfoort met een opvallend besluit. Na een rekest van de bevolking schafte de stadsregering alle prinselijke aanbevelingen voor de bestuursposten af. Voortaan besliste de vroedschap uit welke personen stadhouder Willem V had te kiezen. Maar zodra duidelijk werd wie het stadsbestuur kwijt wilde als burgemeester, ontstonden er spanningen onder de inwoners. Twintig jaar lang beheerste de politiek het leven. Voortgestuwd door fanatieke schutters betrad het verscheurde IJsselstadje zelfs even het nationale toneel. Met steun van Montfoort belegden de patriotten van Utrecht eigenmachtig een statenvergadering die een plek opeiste in de Staten-Generaal. Zo'n glansrol kreeg Montfoort nooit meer, want Franse invloed maakte een einde aan zijn positie als een van de vijf stemhebbende steden in het gewest. Verwisselde loterijbriefjes schetst een intiem beeld van de Montfoortse politiek tussen 1783 en 1803. Een beeld van idealisme en eigenbelang. De geschiedenis van het stadje geeft zicht op de ingewikkelde bestuurlijke en juridische verhoudingen van de achttiende eeuw, op persoonlijke motieven om zich in de strijd te mengen en op de grote gevolgen die politieke stellingname privé kon hebben.