De smaak der natie

Huiselijke poëzie, poëzie die haar thematiek ontleent aan het privé-leven, is de meest verguisde vorm van dichtkunst uit de Nederlandse letterkunde. Desondanks kende deze poëzie in de eerste helft van de negentiende eeuw een periode van ongekende populariteit. In 1822 werden bijvoorbeeld 10.000 exemplaren gedrukt van de gedichten van Tollens. Waar kwam die populariteit vandaan? Om deze vraag te beantwoorden heeft Ellen Krol, als eerste, de toenmalige opvattingen over huiselijke poëzie in verband gebracht met het denken over het volkskarakter en het nationale karakter van de Nederlandse kunst en literatuur. Op basis van recensies en vertogen over literatuur heeft zij nagegaan, hoe en wanneer de eerste tekenen van ontvankelijkheid voor de huiselijke poëzie verschenen en welke personen en tijdschriften zich als de sterkste pleitbezorgers manifesteerden. Op dezelfde wijze wordt veertig jaar discussie over huiselijke poëzie gevolgd, vanaf een aarzelend begin, via een periode van grote populariteit, naar de eerste momenten van bespotting. Deze studie heeft duidelijke raakvlakken met recent historisch onderzoek van het nationalisme, met kunsthistorisch onderzoek naar de 'nationale smaak' in de schilderkunst en de opvattingen over een Hollandse schilderschool in de zeventiende eeuw, met gezinshistorisch en geluksfilosofisch onderzoek. Dit boek is daarom van belang voor iedereen die geïnteresseerd is in de wortels van het nationalisme. De smaak der natie is echter vooral verplichte literatuur voor iedere leraar Nederlands die meent dat zich in de negentiende eeuw afgezien van Multatuli en Huet geen interessante fenomenen hebben voorgedaan in de Nederlandse letterkunde.